Nef‘î’yi Tanzîren Keçecizâde Fuad Paşa’ya Yazılmış Manzum Mektup Örneği


Creative Commons License

Sofuoğlu N.

MIZANU'L-HAQQ: JOURNAL OF ISLAMIC STUDIES, no.14, pp.63-88, 2022 (Peer-Reviewed Journal)

Abstract

The aim of this study is to present the manuscript "Manzum Mektup" written by a poet with the pseudonym "Hâdî”. The manuscript, which is a single copy and author's own handwriting, consists of a prose introduction and a poem written in kasîde verse style. In the introduction, it is mentioned that this letter was presented to "Fuad Pasha" and was written as a nazîre to the poet "Nef'î", who had passed away before. There is no information about this work and its poet, other than the ones given above. Another purpose of this article is to determine the real name of the poet with the pseudonym Hâdî, who is the author of the manuscript, and to answer the question of who Fuad Pasha is, to whom the work is presented. As a result, based on some clues given in the letter about Fuad Pasha's life, it has been determined that the work was written for Keçecizâde Fuad Pasha, one of the great statesmen of the Tanzîmat period, and that Hâdî was a poet named Ali Hâdî, who lived in the same period. In addition, in our study, we focused on manzum mektup in Turkish literature and gave some information about its style, genre, language, expression and style. We also quoted the entire Young Osman Kasîda by Nef'î, which we determined to be the ground poem for the manzum mektup, and we wrote the original text of the letter with the transcription method.

Makalemizin konusu “Hâdî” mahlaslı bir şair tarafından yazılmış “Manzum Mektup” örneğidir. Eser müellif hattı olup tek nüsha halindedir. Hâdî, eserin başlangıcında “Fuâd Paşa” ya sunulan bir mektup ve aynı zamanda “Nef’î” merhuma nazîre olduğunu ifade eden mensur bir giriş yapmıştır. Fuâd Paşa’nın hayatı hakkındaki tarihsel bilgilerden hareketle eserin şairinin kimliği ve yazılış tarihi saptanmaya çalışılmıştır. Metin incelemesinden hareketle, eserin Türk Edebiyatı’ndaki yeri, şekil ve tür, dil, ifade ve üslûp özellikleri hakkında bilgi verilmiştir. Zemin şiir olan Nef’î’ye ait Genç Osman Kasîdesi’nin de tamamı nakledilmiştir. Ayrıca orijinal metnin transkripsiyon yöntemi ile metin neşri yapılmıştır. Çalışmamızın konusu olan Nef’î’nin Genç Osman Kasîdesi’ne nazîre olan Hâdî’nin manzum mektup örneği, Fuâd Paşa'ya hitaben yazılmıştır. Araştırmalarımız neticesinde manzum mektup örneğinin Hâdî mahlaslı şairin Tanzîmat döneminde yaşamış “Ali Hâdî” isimli bir şair ve müellif olduğu tespit edilmiştir. Manzum mektup türüne de örnek teşkil eden Hâdî’nin eseri, klasik kasîde tertibinde kaleme alınmış bir nazîredir. Eserin Dîvân Edebiyatı’nın kullandığı şekil ve tür özelliklerinin yanı sıra mazmunlar, edebî sanatlar gibi dil, ifade ve üslûp bakımından Klasik dönemin ve Nef’î’nin şiirine yaklaştığını söylemek mümkündür.