18. Çocuk Alerji İmmünoloji ve Astım Kongresi, Gazimagusa, Kıbrıs (Kktc), 25 - 28 Nisan 2024, ss.58, (Özet Bildiri)
Giriş: Besin yükleme testi (BYT) besin alerjisi tanısında altın standart tanı testidir. Ancak içerdiği riskler nedeniyle hem
ebeveynlerde hem de hastalarda endişeye neden olmaktadır. Retrospektif, kesitsel çalışmaya çocuk alerji polikliniğimize
1.1.2023 - 31.12.2023 tarihleri arasında besin alerjisi ön tanısı ile BYT yapılan hastalar dahil edildi. Hastaların klinik ve
demografik özellikleri, laboratuvar bulguları, eşlik eden atopi varlığı, ailede atopi öyküsü, BYT yapılan besinler ve pozitif
BYT’lerde gelişen reaksiyonlar kaydedildi.
Amaç: Bu çalışmada, BYT sonuçlarının retrospektif olarak değerlendirilmesi ve BYT pozitifliğini ön gören parametrelerin
belirlenmesi amaçlanmıştır.
Bulgular: İki yüz on bir hastaya yapılan 310 besin yükleme testi sonuçları değerlendirildi. Çalışmaya alınan 211 hastanın
%63’ü (n:133) erkekti. Ortanca BYT yapılma yaşı 21 ay (çeyrekler arası, 14-37,3 ay) idi. Hastaların %30,8’inde çoklu besin
alerjisi saptandı. Besin alerjisine eşlik eden diğer alerjik hastalıkların; %36,5’i atopik dermatit, %16,1’i astım, %2,4’ü alerjik
rinit idi. Ailede atopi öyküsü %35,5 idi. Yapılan BYT’lerin %26,5’i tanı amacıyla, %73,5’i tolerans değerlendirilmesi amacıyla
uygulanmıştı. En sık BYT yapılan besinler sırasıyla yumurta %47,5 (n:147), süt %36,5 (n:113) ve kuruyemiş %7,5 (n:23) idi.
Hastaların %12,3 (n:38)’ünde BYT sırasında sistemik reaksiyon görüldü. Beş (%13,2) hastaya anafilaksi tanısı konuldu. Otuz
sekiz hastanın 36 (%94,7)’sında deri, 4 (%10,5)’ünde gastrointestinal, 3 (%7,9)’ünde kardiyovasküler, 2 (%5,3)’sinde solunum
ve 2 (%5,3)’sinde nörolojik sistem bulgusu saptandı. Besin yükleme testinde sistemik reaksiyon riskini artıran faktörler; süt
(OR: 3,326; %95 CI: 1,437–7,702; p=0,005), susam (OR: 7,022; %95 CI: 1,194–41,311; p=0,031) ve kuruyemiş (OR: 11,286;
%95 CI: 3,858–33,017; <0.001) olarak belirlendi. Besin yükleme testi pozitif ve negatif olan hastalar karşılaştırıldığında
BYT pozitif olanlarda yaşın büyük olması istatiksel olarak anlamlı saptandı (p=0,011). Besin yükleme testinde bu gruplar
arasında cinsiyet, eşlik eden atopik hastalık, total IgE ve eozinofil sayısında gruplar arasında fark saptanmadı (p>0,05).
Sonuç: Çocuk alerji polikliniklerinde hem tanı koymak hem de tolerans gelişimini değerlendirmek için rutin BYT yapılmaktadır.
Özellikle susam ve kuruyemiş alerjisi olan hastalarda BYT sırasında sistemik reaksiyon riski göz önünde bulundurulmalıdır.