Diş Hekimliği Öğrencilerinin Eğitiminin Kariyer ve Uzmanlık Tercihlerine Etkisi

Kılınç G., Bulut G. F., Ayvalı B. G.

32.İzmir Dişhekimleri Odası Uluslararası Bilimsel Kongre ve Sergisi & 1. Ege Bölgesi Dişhekimleri Odaları Bilimsel Kongre ve Sergisi, İzmir, Türkiye, 20 - 23 Kasım 2025, ss.1, (Özet Bildiri)

  • Yayın Türü: Bildiri / Özet Bildiri
  • Basıldığı Şehir: İzmir
  • Basıldığı Ülke: Türkiye
  • Sayfa Sayıları: ss.1
  • Dokuz Eylül Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Amaç: Çalışmanın amacı, diş hekimliği fakültesindeki öğrencilerin bu mesleği seçmelerinde etkili olan faktörler, mesleğe ilişkin düşünceleri, mezuniyet sonrası kariyer seçimi ve kariyer seçiminde etkili olan faktörleri belirlemektir. Ayrıca öğrencilerin ders bazında fakültede aldıkları teorik ve uygulamalı eğitimin, Diş Hekimliğinde Uzmanlık Sınavı (DUS)’na yönelik beklentilerini değerlendirmeyi amaçlamaktır. 

Yöntem: Çalışmaya, Dokuz Eylül Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesinde 3. ve 4. sınıfta öğrenim gören 111 öğrenci dahil edilmiştir. Öğrencilere çoktan seçmeli, açık uçlu ve likert tipi skala olmak üzere üç farklı yanıt tipinden oluşan 46 soruluk bir anket uygulanmıştır. Öğrencilere uygulanan ankette sosyodemografik sorular, kariyer yönetimi, uzmanlık alanı seçimi ve seçimi etkileyen faktörler ile ilgili sorular ve fakülte eğitiminin DUS üzerine etkileri ile ilgili sorular yer almıştır. Veriler IBM SPSS Statistics 22 programı ile analiz edilmiştir. Anlamlılık değeri p < 0,05 olarak belirlenmiştir.

Bulgular: Katılımcıların %53,2’si kadın, %46,8’i erkektir. Yaş ortalaması 22,0 ± 1,17 olup, öğrencilerin %57,7’si 3.sınıf, %42,3’ü 4.sınıftadır. Katılımcıların %73,9’u mezuniyet sonrası uzmanlık yapmayı planlamaktadır. İlk tercih edilen uzmanlık alanı her iki cinsiyette ağız, diş ve çene cerrahisi olmuştur. Erkeklerde cerrahi tercihi daha yüksek olsa da fark istatistiksel olarak anlamlı değildir (p=0,073). Cinsiyet ile akademik ilgi arasında anlamlı ilişki saptanmıştır (p=0,006). Kızların %62,7’si akademik alana ilgi duyarken, erkeklerde bu oran %36,5’tir. Cinsiyete göre DUS’a çalışma durumuna bakıldığında kızların (%94,9) erkeklere (%78,8) göre sınava daha fazla hazırlandığı görülmüştür (p=0,011). Dershaneye kaydolma durumu, kızlarda erkeklere göre daha fazla olmasına rağmen fark anlamlı değildir (p=0,058). Üçüncü ve dördüncü sınıf öğrencileri arasında yapılan değerlendirme sonucunda, fakülteden rehberlik desteği alma durumuna (p=0,001) ve uzmanlık tercihinde en etkili faktöre (p=0,014) ilişkin yanıtlar arasında istatistiksel olarak anlamlı farklar saptanmıştır.

Sonuçlar: Elde edilen veriler, cinsiyet ve öğrenim düzeyinin öğrencilerin mesleğe ve uzmanlık alanlarına bakışlarında belirleyici olduğunu göstermektedir. Öğrencilerin tercihlerinde bireysel hedefler, akademik ilgi ve öğrenim süreci boyunca kazandıkları deneyimlerin önemli olduğu çalışmada görülmüştür. Fakültelerde kariyer rehberliği ve akademik yönlendirme çalışmalarının güçlendirilmesi öğrencilerin mesleki gelişimine katkı sağlayacaktır.

Aim: The aim of this study is to determine the factors influencing dentistry students’ choice of profession, their perceptions of the profession, their postgraduate career preferences, and the factors affecting these preferences. Additionally, the study aims to evaluate students’ expectations regarding the Diş Hekimliğinde Uzmanlık Sınavı (DUS) in relation to the theoretical and practical training they receive during their dental education.

Materials-Methods: The study sample consisted of 111 dental students enrolled in the third and fourth years at Dokuz Eylul University. A 46-item questionnaire consisting of three different response types—multiple-choice, open-ended, and Likert-scale questions—was administered to the participants. The questionnaire included socio-demographic questions, items related to career management, specialty selection and influencing factors, as well as questions evaluating the perceived impact of dental education on DUS preparation. Data were analyzed using IBM SPSS Statistics 22, with the level of significance set at p<0.05.

Results: Among the participants, 53.2% were female and 46.8% were male. The mean age was 22.0±1.17 years. Of the total sample, 57.7% were third-year students and 42.3% were fourth-year students. A majority of students (73.9%) intended to pursue postgraduate specialization, with oral and maxillofacial surgery being the most preferred field among both genders. Although male students showed a higher inclination toward surgical specialties, the difference was not statistically significant (p=0.073). A statistically significant association was identified between gender and interest in academic careers (p=0.006). Specifically, 62.7% of female students expressed an interest in academia, compared with 36.5% of male students. Regarding DUS preparation, female students (94.9%) were found to study for the exam more frequently than male students (78.8%) (p = 0.011). Although course enrollment rates were higher among females than males, the difference was not statistically significant (p=0.058). When comparing third- and fourth-year students, significant differences were observed regarding the receipt of guidance or mentoring support from the faculty (p=0.001) and the most influential factor affecting specialty preference (p=0.014).

Conclusions: Gender and educational level were found to be key determinants shaping students’ perceptions of dentistry and specialization choices. Individual goals, academic interest, and experiences gained during education play an important role in career decision-making. Strengthening career counseling and academic guidance within dental faculties may contribute positively to students’ professional development.