Biyomimetik Yaklaşımın Moda Aksesuar Ürün Tasarımında Uygulanmasına Yönelik Bir Çalışma: Şekil Hafızalı Aksesuarlar


Creative Commons License

Enes Ö.

Turkish Journal of Fashion Design and Management (TJFDM) Dergisi, cilt.4, sa.1, ss.1-22, 2022 (Hakemli Dergi)

Özet

Problem çözme becerisi, insanın geçmişten günümüze değişim ve dönüşüm gösterdiği, yaşamını sürdürebilmesi için karşı karşıya olduğu hayati bir zorunluluktur. Bu zorunluluk içerisinde günün koşullarına uygun farklı yaklaşımlar, malzemeler ve üretim yöntemleri kullanmış olsa da, doğanın kendi içerisinde oluşturmuş olduğu sistemi uygulama yolunu deneyimlemesi, insanın, bulunduğu çevre ile uyum sağlamasını olanaklı hale getirmiştir. Doğadan ilham alma, yeni bir eylem olmamasına karşın önce biyomimetik sonra biyomimikri kavramları ile bilinir hale gelirken; doğayı taklit etme eylemi bir tasarım yaklaşımı olarak hem yenilikçi hem de sürdürülebilir tasarımların ortaya çıkmasına olanak sağlamaktadır. Bu çalışmada, biyomimetik kavramı tasarım yaklaşımı olarak irdelenecek olup, moda aksesuar ürün tasarımda biyomimetik tasarım yaklaşımı bağlamında örnek çalışma olarak Araneus Diadematus örümceğinin fonksiyonel yapısından ilham alınarak tasarlanmış şekil hafızalı malzemelerden biri olan nitinol telin kullanıldığı tasarım projesi sunulacaktır. Dokuz Eylül Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi Tekstil ve Moda Tasarımı Bölümü Aksesuar Tasarımı Anasanat Dalı’nda bitirme projesi (Rüstem, 2015) olan çalışma, biyomimetik ve şekil hafızası kavramlarını bir araya getiren yenilikçi moda aksesuar ürünü olarak literatürde (Bengisu, Ferrara, 2018) yerini almıştır. Tasarım yaklaşımı olarak incelenen biyomimetik kavramının, tasarım süreçleri içerisinde, “Doğa bunu nasıl yapardı? Sorusuna yanıt verecek biçimde çözümler üretme deneyiminin, uygulamalı bir örnek üzerinden ele alınması ve sonuca yönelik değerlendirmelerin sunulması, çalışmanın yöntemi olarak konu ile ilgilenen tasarımcılara ışık tutacaktır.

Problem-solving skill is a vital necessity that a person has to change and transform from the past to the present and to survive. Although he used different approaches, materials, and production methods in line with the conditions of the day, experiencing the way of applying the system that nature has created within himself has made it possible for a man to adapt to his environment. Although inspiration from nature is not a new action, it first became known with the concepts of biomimetics and then biomimicry; The act of imitating nature, as a design approach, enables both innovative and sustainable designs to emerge. In this study, the concept of biomimetics will be examined as a design approach, and a design project using nitinol wire, one of the shape memory materials designed with inspiration from the functional structure of the Araneus Diadematus spider, will be presented as a case study in the context of biomimetic design approach in fashion accessory product design. The work, which is a graduation project (Rüstem, 2015) at Dokuz Eylul University, Faculty of Fine Arts, Textile and Fashion Design Department, Accessory Design Major, has taken its place in the literatüre (Bengisu, Ferrara, 2018) as an innovative fashion accessory product that brings together the concepts of biomimetics and shape memory. The concept of biomimetics, which is examined as a design approach, within the design processes, “How would nature do this? Handling the experience of producing solutions to answer the question, through a practical example, and presenting results-oriented evaluations will shed light on the designers who are interested in the subject as the method of the study.