THE RELATIONSHIP BETWEEN INFLATION AND INDIRECT TAXES IN TÜRKİYE IN THE RANGE OF 2019-2022 ACCORDING TO ENGLE-GRANGER CO-INTEGRATION ANALYSIS


BAY H., ÖNKAN Ö.

Vergi Sorunları Dergisi, vol.46, no.413, pp.53-63, 2023 (Peer-Reviewed Journal) identifier

  • Publication Type: Article / Article
  • Volume: 46 Issue: 413
  • Publication Date: 2023
  • Journal Name: Vergi Sorunları Dergisi
  • Journal Indexes: TR DİZİN (ULAKBİM)
  • Page Numbers: pp.53-63
  • Dokuz Eylül University Affiliated: Yes

Abstract

Inflation has become a problem of many co- untries today. It is inevitable that inflation in an economy, like many other macroeconomic vari- ables, will affect tax revenues. According to the cyclical situation of an economy, inflation can affect indirect taxes from different perspectives. While it is clearer to determine the effect of di- rect taxes on the economy due to the receipt of people’s income, it is difficult to comprehend the effect of indirect taxes hidden in goods or servi- ces on the economy. Therefore, it is important to determine the relationship between inflation and indirect taxes. The aim of this study is to determine how in- direct taxes and inflation affect each other bet- ween January 2019 and May 2022. In our study, this relationship was tested with Engle-Granger cointegration analysis, and it was concluded that there were breaks in CPI (Consumer Price Index), PPI (Producer Price Index) data and indirect taxes.
Enflasyon, günümüzde birçok ülkenin soru- nu haline gelmiştir. Bir ekonomide enflasyonun, diğer makroekonomik değişkenleri etkilediği gibi vergi gelirlerini etkilemesi kaçınılmazdır. Bilindi- ği üzere bir ekonominin konjonktür durumuna göre enflasyon, dolaylı ve dolaysız vergileri farklı açılardan etkileyebilmektedir. Dolaysız vergile- rin kişilerin gelir ve servetleri üzerinden alınması dolayısıyla ekonomiye etkisinin tespiti daha açık iken, mal fiyatının veya hizmet bedelinin içine giz- lenen dolaylı vergilerin diğer bir ifadeyle mal ve hizmetler üzerinden alınan vergilerin ekonomiye etkisini kavramak güçtür. Bu sebeple, enflasyon ve dolaylı vergiler arasındaki ilişkinin tespiti önem arz etmektedir. Bu çalışmanın amacını, 2019 Ocak - 2022 Ma- yıs dönemleri arasındaki dolaylı vergiler ile enf- lasyonun birbirini nasıl etkilediğinin belirlenmesi oluşturmaktadır. Çalışmamızda, bu ilişki, EngleGranger eş bütünleşme analizi ile test edilmiş ve TÜFE verilerinde 2021 Eylül ayında, ÜFE verilerinde 2021 Kasım ayında ve dolaylı vergilerde 2022 Ocak ayında kırılmalar yaşandığı sonucuna ulaşılmıştır.