Farklı Kentsel Paydaşların Kültürel Mirasın Korunması ve Kültür Turizmine İlişkin Görüşlerinin Üst Ölçekli Planlar Çerçevesinde Değerlendirilmesi: İzmir Örneği


Çatalbaş F., Ecemiş Kılıç S.

EGE COĞRAFYA DERGİSİ, cilt.30, sa.1, ss.167-186, 2021 (Hakemli Dergi)

  • Yayın Türü: Makale / Tam Makale
  • Cilt numarası: 30 Sayı: 1
  • Basım Tarihi: 2021
  • Dergi Adı: EGE COĞRAFYA DERGİSİ
  • Derginin Tarandığı İndeksler: TR DİZİN (ULAKBİM)
  • Sayfa Sayıları: ss.167-186
  • Dokuz Eylül Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Farklı kültürleri tanımaya ilişkin artan ilgi, kültür ve turizm arasındaki ilişkiyi güçlendirmiştir. Kültürel değerlerin, somut ve somut olmayan mirasın korunduğu alanlar/kentler turizm açısından çekici hale gelirken, turizm ile elde edilen gelir kültür varlıklarının bakımını, onarımı kolaylaştırmakta ve yaşatılmasını desteklemektedir. Diğer yandan kültürel miras, turizme yönelik çekici bir unsur olmanın ötesinde yerel kimliğin oluşturulması ve sürdürülmesi, geçmişin bilgisini bugüne taşıyan, geçmişle bugün arasında bağ kuran bir kaynak olması açısından bir değer taşımaktadır. İzmir somut ve somut olmayan kültürel miras zenginliği ve çeşitliliği ile güçlü bir kültür turizmi potansiyeline sahiptir. Bu nedenle kültürel miras değerlerinin turizm için araçsallaşması bazı risk ve tehditleri de ortaya çıkarmaktadır. İlgi çeken unsurların tekrar edilmesi, korumaya yönelik yüzeysel/içi boşaltılmış yaklaşımlar, kimliği oluşturan yapılı-doğal ve beşeri farklı unsurlar arasındaki bağlar dikkate alınmadan geliştirilen müdahaleler, taşıma kapasitesini dikkate almayan kullanım ve pazarlama politikaları kültürel mirasa ilişkin önemli tehditler haline gelebilmektedir. Bu bakımdan, kültürel mirası koruma-kullanma dengesinin sağlanması ve kültür turizminin sağlıklı gelişimi için bütüncül politikalar oluşturulması gerekliliği doğmakta ve bu durum sürdürülebilir kültür turizmi ve koruma kavramlarının önemini gündeme getirmektedir. Şehir ve bölge planlama alanında kültürel mirasın korunması ve sürdürülebilir kültür turizminin birlikte ve eşgüdümlü olarak değerlendirilmesine yönelik strateji ve politikalar yetersizdir. Bu kapsamda, kültürel mirasın geleceği açısından planlamada kentsel paydaşların üst ölçek planlar aracılığıyla bütüncül politikalar ortaya koyabilmesi, kültür ile turizmi aynı potada eritebilmesi ve ortak bir paydada buluşturabilmesi gerekmektedir. Çalışmada, konunun çözümüne yönelik bütüncül bir planlama yaklaşımı ortaya koyabilmek amacıyla,zengin kültürel miras birikimine sahip olan İzmir İlindeki farklı kentsel paydaşların görüş ve önerileri incelenerek üst ölçek planlar aracılığıyla kültürel mirasın korunması ve kültür turizminin ele alınışına dair bir çerçeve oluşturulmuştur