Akademik Veri Yönetim Sistemi
24. Ulusal İç Hastalıkları Kongresi, Antalya, Türkiye, 19 - 23 Ekim 2022, ss.272-273
GİRİŞ-Amaç:
Akut interstisyel nefrit (AİN) renal interstisyumda iltihabi infiltrasyon ve ödem ile karakterize bir hastalık olarak tanımlanmakta olup böbrek fonksiyonunda ani kötüleşme ile ilişkilidir. İlaçlara,enfeksiyonlara otoimmun ve hematolojik hastalıklara sekonder reaktif bir süreç olarak ortaya çıkabilir. En sık nedeni ilaç kullanımı olup AİN vakalarının %60-70 inden sorumludur. Antibiyotikler bu grubun çoğunu oluşturur. Hastalığın tanısında altın standart tanı yöntemi böbrek biyopsisidir. Kemoterapötik ajanlarla AİN ilişkisi yeterince tanımlanmamış olup biz de 66 yaşındaki metastatik kolon kanseri tanılı hastamızda oksaliplatin ve irinotekan kemoterapisi sonrasında gelişen AİN olgusunu paylaşmayı amaçladık.
Olgu:
66 yaşında erkek hasta,bilinen paroksimal atriyal fibrilasyonu mevcut olup kabızlık nedeniyle tetkik edilmiş kolonoskopi yapılmış sigmoid bölgede kitle görünümü olması nedeniyle biyopsi yapılmış adenokarsinom olarak sonuçlanmış ve tarafımıza yönlendirilmiş.Hastanın patoloji sonucunda PAN RAS mutant olup ve BT’DE Karaciğerde metastaz saptandı hasta FOLFOX neoadjuvan kemoterapi sonrasında genel cerrahi tarafından opere edildi kolorektal anastamoz ve karaciğer metastazektomi yapıldı,evresi T4a,N2a,M1 olarak kabul edildi,adjuvan FOLFOX kemoterapisi tamamlandı.Tarafımızca izlemde olan hastanın 2021 senesinde çekilen BTsinde karaciğerde metastaz saptanması nedeniyle hastaya modifiye FOLFOXİRİ ve BEVASİZUMAB kemoterapi prokolüne karar verildi ancak hastanın bevasizumab ilaç onayı çıkmaması nedeniyle sadece FOLFOXİRİ protokolü 3 kür uygulandı,3. Kürden 5 gün sonra idrar çıkışında azalma,bulantı kusma,karında şişlik şikayeti ile acil servise başvuran hastada kreatinin 10mg /dl,BUN:139 mg/dl saptandı,Akut böbrek yetmezliği ön tanısıyla servise interne edildi ve hemodiyalize alındı. Hastadan akut böbrek yetmezliği etyolojjsi için,tit,idrar sitolojisi, otoimmun (ana,anca,c3,c4) tetkikleri gönderildi,abdomen usg renal doppler usg, yapıldı ancak anlamlı sonuç elde edilmedi ve hastaya böbrek biyopisi yapılması kararlaştırıldı ve biyopsi yapıldı patolojisi akut interstisyel nefrit ile uyumlu gelen hastaya 250mg intravenöz metilprednizolon tedavisi başlandı doz azaltılarak uygulandı 11 kez hemodiyalize alındı irinotekan veya oksolaplatin nefrotoksisitesi olarak düşünüldü.Kreatinin:1,3 mg /dl geriledi idrar çıkışı günlük yaklaşık 2000cc olarak görüldü tedavisi düzenlendi ve oral 32 mg metilprednizolon reçete edilidi,poliklinik kontrolü ile taburcu edildi.
Tartışma-Sonuç: AİN en sık nedeni ilaç kullanımı olup,Antibiyotikler bu grubun çoğunu oluşturur. AİN tanısı kesinleştiğinde neden olan ilaç hemen kesilmeli veacilen oral veya intravenöz steroid tedavisi başlanmalıdır. Steroid tedavisinin hızlı ve tam remisyon ile pozitif korelasyonu vardır ancak tam düzelme tüm vakalarda gerçekleşmeyebilir. Kemoterapötik ajanlar ise AİN’de yeterince tanınmayan bir nedendir. Okzaliplatinin yaygın yan etkileri geri dönüşümlü duyusal nöropati, bulantı, ishal ve hafif miyelosupresyondur. (.’1-2-)Okzaliplatin nefrotoksisitesi nadirdir,son yıllarda, diğer ajanlarla kombinasyon halinde oksaliplatin ile ilişkili farklı renal toksisite formlarına ilişkin çok sayıda olgu bulunmaktadır Okzaliplatin kullanımına bağlı renal patolojiler arasında akut tübüler nekroz, renal tübüler asidoz, akut intersitisyel nefrit, IMHA,ve HUS/TTP yer almakta olup nadir olarak ain olgusuna rastlanmaktadır. (‘1-2-3)İrinotekaın olumsuz etkilerinden aktif metaboliti SN-38 sorumludur(‘4-5) En yaygın görülen yan etkiler nötropeni, diyare, bulantı ve kusmadır.(‘6)Hepatik metabolizmaya ve zayıf renal atılıma sahiptir. Bu nedenle daha düşük böbrek komplikasyonları beklenmekle birlikte tübülointerstisyel nefrit ve rabdomiyoliz görülmektedir, Literatürde oksaliplatin ve irinotekan ilişkili AİN nadir olup yapılan çalışmalarda kemoterapötik ajan kullanımı sonrası görülen AİN oranı belirtilmemiştir.
Anahtar kelimeler: Ain (akut interstisyel nefrit) TTP (trombotik trobositopenik purpura) hüs(hemolitik üremik sendrom) MHA (mikroanjiyopatik hemolitik anemi) USG (ultrasonografi) BT (bilgisayarlı tomografi)
Kaynaklar
1. Haller, DG. Safety of oxaliplatin in the treatment of colorectal cancer. Oncology
(Williston Park). 2000;14(suppl 11):15-20.
2. Yaghobı Joybarı, Ali, et al. Oxaliplatin-induced renal tubular vacuolization. Annals
of Pharmacotherapy, 2014, 48.6: 796-80
3. Pabla, N, Dong, Z. Cisplatin nephrotoxicity: mechanisms and renoprotective strategies. Kidney Int. 2008;73:994-1007.
4. Yokoo, S, Yonezawa, A, Masuda, S, Fukatsu, A, Katsura, T, Inui, K. Differential
contribution of organic cation transporters, OCT2 and MATE1, in platinum agentinduced nephrotoxicity. Biochem Pharmacol. 2007;74:477-487.
5. Liu, Xiangsheng, et al. "Improved efficacy and reduced toxicity using a customdesigned irinotecan-delivering silicasome for orthotopic colon cancer." ACS nano
13.1 (2018): 38-53
6. Reyhanoglu, Gizem, and Travis Smith. "Irinotecan." (2020).
7. Rahman, FNU Asad ur, Saeed Ali, and Muhammad Wasif Saif. "Update on the
role of nanoliposomal irinotecan in the treatment of metastatic pancreatic cancer."
Therapeutic advances in gastroenterology 10.7 (2017): 563-572.
8. Santos MLC, Brito BB, da Silva FAF, Botelho ACDS, Melo FF. Nephrotoxicity in
cancer treatment: An overview. World J Clin Oncol 2020; 11(4): 190-204
9. Medication-Induced Interstitial Nephritis in the 21st Century Crossref DOI link:
https://doi.org/10.1053/J.ACKD.2016.11.016