Tipografik Tasarımda Bedenin Bir Anlatım Aracına Dönüşmesi

Uslu Özkan, BETÜL

doi:10.13140/rg.2.2.27602.43200

Tipografik Tasarımda Bedenin Bir Anlatım Aracına Dönüşmesi

Atıf İçin Kopyala

Uslu Özkan B.

Mediarts Medya ve Sanat Çalışmaları Dergisi, sa.5, ss.7-25, 2023 (Hakemli Dergi)

Yayın Türü: Makale / Tam Makale
Basım Tarihi: 2023
Doi Numarası: 10.13140/rg.2.2.27602.43200
Dergi Adı: Mediarts Medya ve Sanat Çalışmaları Dergisi
Derginin Tarandığı İndeksler: TR DİZİN (ULAKBİM), Index Copernicus
Sayfa Sayıları: ss.7-25
Dokuz Eylül Üniversitesi Adresli: Evet

Bu çalışmada bedenin tipografik uygulamalarda bir dışavurum aracı olarak kul- lanılması üzerinde durulur. Özellikle skarifikasyon ve dövme tekniklerini kulla- nan tasarımcı ve sanatçıların tipografik çalışmaları irdelenir; tekniğin tarih içeri- sinde aynı amaçla kullanılmasının evrimi belirli tasarımlar üzerinden izlenir. Ta- sarımcılar karşı tarafa aktarmak istedikleri mesajlarda daha etkili olabilmek adına her daim yeni fikirlerle birlikte malzeme arayışı içindedirler. Tasarımcının duyduğu bu ihtiyacın tipografik çalışmalardaki yansıması olarak malzemenin ve yüzeyin aykırı bir duruma evrildiği görülür. Bu aykırılık içerisinde tasarımcılar, izleyiciye aktarılan mesajı daha da güçlü kılmak adına, uygulamalarında kışkırtı- cılık ve şok etkisini beden üzerinde kullanırlar. Saflığın, tamamlanmamışlığın, cinselliğin, kişiliğin merkezi olan beden yaşanmışlıklarla ve deneyimlerle olgun- laşarak bütünlüğüne kavuşur. Ancak bu maruz kalınan hallerle olgulaşan kişiliğin dıştan görünmesi mümkün değildir. Bu durumu görünür kılmak, bilginin-metnin (iç) bedenin (dış) yüzeyine aktarılmasıyla mümkün olabilir. Beden ve tipografi birlikteliğinin incelendiği bu araştırmada; üzerinde durulan çalışmalarda tipog- rafinin insanın yaşadığı ancak dışarıdan algılanamayan deneyimleri görünür kıl- ması için uygulandığı görülür. Bu dışavurum için salt bedenin kullanılması ve buna bazen gerçek anlamda bazen metaforik olarak acının eşlik etmesinin, ça- lışmaları gerçeğin yarattığı şok kadar etkili kıldığı görülür.

In this research, typographic works of designers and artists who use scarifica- tion and tattooing techniques on the body as a means of expression were ex- amined by establishing a connection from the past to the present. Designers are continually in search for new materials with the intend of effectively trans- mitting their messages to the reciever through new ideas, that makes the ma- terial itself and the platform presented transcendent and contradictory. Some designers even add provocation and shock effect on the body into the trans- cendent situation in order to elevate the impact on the reciever. The body as the center of pureness, incompleteness, sexuality and personality, reaches its integrity and maturity with practices and experiences. However it is not possi- ble to observe this maturity of the personality formed by the outer conditions exposed. The knowledge-text (inner) has to be transmitted to body (outer) in order to make this visible. In this research the works selected make the un- precieved experiences of everday life visible through the alliance of body and typography. It is seen that the use of the body for this expression and the ac- companying pain, sometimes literally and sometimes metaphorically, make their work as effective as the shock created by reality.