Birinci Basamakta Verilen Otago Egzersiz Programının 65 Yaş Üstü Bireylerde Düşme Riski ve Korkusuna Etkisi


Ayaz M., Günvar T.

22. Aile Hekimliği Araştırma Günleri, Samsun, Türkiye, 9 - 11 Kasım 2023, ss.1

  • Yayın Türü: Bildiri / Özet Bildiri
  • Basıldığı Şehir: Samsun
  • Basıldığı Ülke: Türkiye
  • Sayfa Sayıları: ss.1
  • Dokuz Eylül Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

BİRİNCİ BASAMAKTA VERİLEN OTAGO EGZERSİZ PROGRAMININ 65 YAŞ ÜSTÜ BİREYLERDE DÜŞME RİSKİ VE KORKUSUNA ETKİSİ

 

Giriş: Günümüzde, yaşlı nüfusun hızla artması, yaşa bağlı düşme riski ve düşme korkusunun yaşlanma sürecinde önemli bir sorun haline gelmesine neden olmaktadır. Özellikle 65 yaş ve üstü bireylerde düşme olayları, ciddi sonuçlara yol açabilir ve yaşam kalitesini olumsuz bir şekilde etkileyebilir. Bu bağlamda, yaşlı bireylerin düşmelerle ilgili sorunlarına çözüm bulma ve önleme amacı taşıyan bu çalışma, 65 yaş ve üstü bireylerde uygulanan ev temelli Otago egzersiz programının, Birinci Basamak sağlık hizmetlerinde düşme riskini ve düşme korkusunu nasıl etkilediğini incelemeyi amaçlamaktadır.

Yöntem: Çalışmada, İzmir ilinde yer alan Buca 36 no'lu ve Balçova 6 no'lu Dokuz Eylül Eğitim Aile Sağlığı Merkezlerine kayıtlı olan 65 yaş ve üstü bireyler, paralel grup tek merkezli randomize kontrollü deneysel bir araştırma tasarımı içerisinde yer almışlardır. Katılımcılar, çalışmanın veri toplama süreçlerine Başvuru Anket Formu, Berg Denge Testi, Düşme Etkinlik Skalası ve Mini Mental Test araçlarıyla dahil edilmişlerdir.

Katılımcılar, rastgele seçilerek müdahale ve kontrol gruplarına ayrılmıştır. Müdahale grubuna, Otago Egzersiz Programı (OEP) eğitimi verilirken, kontrol grubuna düşme konusunda bilgilendirici broşür sunulmuştur. Veri analizi, SPSS 24 yazılımı kullanılarak gerçekleştirilmiştir. Çalışmanın sonuçları, Berg Denge Testi ve Düşme Etkinliği Ölçeği kullanılarak elde edilmiştir.

Bulgular: Çalışma sonuçları, Otago Egzersiz Programı'nın düşme korkusunu azalttığını (p=<0,001) ancak dengeyi ve düşme riskini iyileştirmediğini (p=0,92) göstermektedir.

Sonuç: Literatür incelendiğinde, Otago egzersiz programının denge üzerinde farklı sonuçlara işaret ettiği gözlemlenmektedir; bazı çalışmalar düşme korkusunu anlamlı bir şekilde azaltırken, bazıları ise böyle bir etki bulmamıştır. Verilen eğitim, düşme riskini azaltma ve davranış değişikliği yaratma potansiyeline sahip olmasına rağmen, bu sonuçların toplumsal ölçekte genelleme yapılabilmesi ve maliyet etkinliğinin değerlendirilebilmesi için daha fazla araştırmaya ihtiyaç vardır. Bu tür müdahalelerin yaşlı nüfusun sağlığını ve yaşam kalitesini artırmak amacıyla daha geniş kapsamlı incelemelere tabi tutulması gerekmektedir.