“GÜNEY AFRİKA v. İSRAİL” DAVASI ÇERÇEVESİNDE SAVAŞ SIRASINDA SİVİLLERİN HEDEF ALINMASI FİİLLERİNDEN DOĞAN CEZAİ SORUMLULUK


DOGAN K.

Ceza Hukuku Dergisi, cilt.54, sa.19, ss.45-86, 2024 (Hakemli Dergi) identifier

  • Yayın Türü: Makale / Derleme
  • Cilt numarası: 54 Sayı: 19
  • Basım Tarihi: 2024
  • Dergi Adı: Ceza Hukuku Dergisi
  • Derginin Tarandığı İndeksler: TR DİZİN (ULAKBİM)
  • Sayfa Sayıları: ss.45-86
  • Dokuz Eylül Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Çalışma kapsamında, uluslararası hukukun emredici bir normu (jus cogens) olarak kabul edilen, savaş sırasında sivillerin hedef alınması yasağına aykırı fiillerin Uluslararası Ceza Hukuku bakımından oluşturması muhtemel suçlar, Uluslararası Ceza Mahkemesi Roma Statüsü ve Türk Ceza Kanunu’nda düzenlendiği şekliyle incelenmiştir. İncelemede UCM yargılamalarından örnekler verilmiş ve devamında savaş sırasında sivillerin hedef alınması fiili özellikle Uluslararası Adalet Divanı “Güney Afrika v. İsrail” yargılaması merkezinde ele alınmıştır. Güney Afrika’nın soykırım yasağının ihlal edildiği yönündeki iddiaları ve İsrail’in savunmaları karşısında Uluslararası Adalet Divanı tarafından alınan 26.01.2024 tarihli geçici tedbir kararı, uluslararası hukukta önemli bir içtihat olarak şimdiden yerini almıştır. Diğer taraftan Uluslararası Ceza Mahkemesi Savcılığınca 2021 yılında başlatılan ve 7 Ekim 2023 tarihinden sonra gerçekleşen saldırıların da dahil edildiği ve delil araştırma aşamasına devam edildiği açıklanan soruşturma, esaslı bir gelişme içermemesi nedeniyle özellikle çalışma kap- samı dışında bırakılmıştır.
Within the scope of this study, the possible offences in terms of International Criminal Law that the acts contrary to the prohibition of targeting civilians during war, which is accepted as a mandatory norm of international law (jus cogens), may constitute, were examined as regulated in the Rome Statute of the International Criminal Court and Turkish Criminal Code. In the review, examples from ICC trials were given and subsequently the act of targeting civilians during war was discussed, especially at the core of the “South Africa vs. Israel” ICJ trial. In the face of South Africa’s claims that the prohibition of genocide has been violated and Israel’s defences, the decision taken by International Court of Justice on provisional measure dated 26.01.2024 has already taken its place as an important jurisprudence in international law. On the other hand, the investigation launched by the International Criminal Court Prosecutor’s Office in 2021, which included attacks that took place after October 7, 2023 and that the evidence search phase continues, was specifically excluded from the scope of the study because it did not contain any significant development.