Küçük Menderes Nehir Havzasının Doğusunda Görülen Ayak ve Tırnak Lezyonlarının Topallık Skoru ile İlişkisi


Creative Commons License

Kulualp K., Akın İ., Özturan Y. A., Polat Dinçer P. F., Dinçer E.

Fırat Üniversitesi Sağlık Bilimleri Veteriner Dergisi, cilt.39, sa.1, ss.22-29, 2025 (Hakemli Dergi)

Özet

Bu çalışmada, Küçük Menderes Nehir Havzasının doğusunda yer alan 11 farklı işletmedeki 1322’si Holstein, 363’ü ise Simental ırkı olmak üzere toplamda 1685 süt sığırında ayak ve tırnak lezyonlarının yaygınlığının ve bu lezyonların topallık skoru ile ilişkisinin belirlenmesi amaçlandı. Tırnak lezyonu-topallık ilişkisi, Ki-kare testi kullanılarak değerlendirildi. Holstein ırkı sığırların 365’inde (%27.6), Simental ırkı sığırların ise 97’sinde (%26.72) lezyon saptandı. Her iki ırkta da en yaygın görülen üç lezyon; digital dermatitis, taban ülseri ve beyaz çizgi hastalığı idi. Lezyonlu olan Holstein ırkı sığırların 123’ünde; Simental ırkı sığırların ise 43’ünde topallık vardı. Topallık en yaygın ökçe erozyonu, taban hemorajisi ve beyaz çizgi hastalığında saptandı. Holstein ırkı için ökçe erozyonlu olanlarda topallık skoru 0 ile 2; taban hemorajili olanlarda 0 ile 1 ve 0 ile 2; taban ülserli olanlarda 0 ile 1, 0 ile 2, 0 ile 3 ve 1 ile 3; beyaz çizgi hastalığı olanlarda 0 ile 1 ve 0 ile 2; digital dermatitisli olanlarda ise 0 ile diğer topallık skorları arasındaki farklar anlamlı bulundu (p<0.05). Simental ırkı için ökçe erozyonu olanlarda topallık skoru 0 ile 2; taban hemorajisi olanlarda 0 ile 3; taban ülseri olanlarda 0 ile 2, 0 ile 3, 1 ile 3; beyaz çizgi hastalığı olanlarda 0 ile 1; digital dermatitisli olanlarda ise 0 ile diğer topallık skorları arasındaki farklar anlamlı bulundu (p<0.05). Çalışma çıktıları, hayvanlarda enfeksiyöz nitelikli lezyonların yaygın olduğunu, nonenfeksiyöz kökenli olanlarda ise topallığın yüksek oranda görüldüğünü göstermektedir. Lezyon ile topallık skoru ilişkisinin ırklara göre farklılık gösterebileceği saptanmıştır.

This study aimed to determine the prevalence of foot and claw lesions and their association with lameness scores in 1.685 dairy cattle, including 1.322 Holstein and 363 Simmental breeds, across 11 different farms located in the eastern part of the Küçük Menderes River Basin. The relationship between claw lesions and lameness was evaluated using the Chi-square test. Lesions were observed in 365 Holstein cattle (27.6%) and 97 Simmental cattle (26.72%). The three most common lesions in both breeds were digital dermatitis, sole ulcer, and white line disease. Lameness was observed in 123 Holstein cattle and 43 Simmental cattle with lesions. Lameness was most frequently associated with heel erosion, sole hemorrhage, and white line disease. In Holstein cattle, significant differences were found in lameness scores between affected and unaffected animals: heel erosion (0 vs. 2), sole hemorrhage (0 vs. 1, and 0 vs. 2), sole ulcer (0 vs. 1, 0 vs. 2, 0 vs. 3, and 1 vs. 3), white line disease (0 vs. 1 and 0 vs. 2), and digital dermatitis (0 vs. other scores) (p<0.05). Similarly, for Simmental cattle, significant differences were noted: heel erosion (0 vs. 2), sole hemorrhage (0 vs. 3), sole ulcer (0 vs. 2, 0 vs. 3, and 1 vs. 3), white line disease (0 vs. 1), and digital dermatitis (0 vs. other scores) (p<0.05). The findings suggest that infectious lesions are widespread, while non-infectious lesions are associated with higher lameness rates. The relationship between lesions and lameness scores may vary by breed.