Çocukluk Çağında Lösemiler


Ören H.

Pediatri, Behzat Özkan,Demet Can,Timur Meşe,Aycan Ünalp,Hasan Ağın,İlker Devrim, Editör, Nobel Tıp Kitapevi, Ankara, ss.983-996, 2022

  • Yayın Türü: Kitapta Bölüm / Mesleki Kitap
  • Basım Tarihi: 2022
  • Yayınevi: Nobel Tıp Kitapevi
  • Basıldığı Şehir: Ankara
  • Sayfa Sayıları: ss.983-996
  • Editörler: Behzat Özkan,Demet Can,Timur Meşe,Aycan Ünalp,Hasan Ağın,İlker Devrim, Editör
  • Dokuz Eylül Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Her yıl tüm dünyada yaklaşık 200.000 çocuk (0-14 yaş) ve 73.000 ergen (15-19 yaş) kanser tanısı almakta, %30 görülme sıklığıyla lösemiler ilk sırada bulunmaktadır. Akut lenfoblastik lösemi (ALL) çocuklarda bu oranın %25’ini, akut myeloid lösemi (AML) ise %5 kadarını oluşturmaktadır (1).

Akut ve kronik lösemi tanımları klasik olarak hastanın tedavisiz yaşam süreci ile ilişkilidir.  Hastalığın patogenezine göre ise akut lösemilerde immatür hematopoetik veya lenfoid prekürsör hücrelerin klonal çoğalması, belli bir gelişme safhasında diferansiasyonun duraksaması ve hızlı blastik hücre proliferasyonu varken kronik lösemilerde lenfoid veya myeloid hücrelerin proliferasyonu yanı sıra diferansiasyonun devamı ve olgun kemik iliği elemanlarının artışı söz konusudur. Lösemik hücrelerde klonal proliferasyon hızı artar, spontan apopitoz hızı azalır, normal kemik iliği elemanlarının yerini malign blastik hücreler alır, kemik iliği fonksiyonları bozulur ve kemik iliği yetmezliği ortaya çıkar (2,3).

Doğumdan sonraki ilk bir ayda gelişen lösemi konjenital lösemi, ilk bir yaştan önce gelişen lösemi ise infant lösemisi olarak adlandırılmaktadır (2). Lösemide etiyoloji kesin belli değildir. Lösemi gelişimi için günümüzde “iki vuruş” modeli daha çok kabul görmektedir; önce birinci, sonra ikinci etkenin genetik instabiliteye neden olduğu ve sonuçta lösemiyi başlatan hücrelerin ortaya çıktığı düşünülmektedir. Düşük veya orta gelirli ülkelerde gelişmiş ülkelere göre lösemi riskinin daha düşük olması, gelişmiş ülkelerde yeni çevresel lökomogenlere maruziyeti desteklemektedir (2-5).