Akademik Veri Yönetim Sistemi
6. INTERNATIONAL SCIENTIFIC RESEARCHES AND INNOVATION CONGRESS, Ankara, Türkiye, 2 - 03 Eylül 2023, ss.172-180, (Tam Metin Bildiri)
Feminizm “cinsiyetçiliği, cinsiyetçi sömürüyü ve baskıyı sona erdirmeye çalışan bir harekettir” (hooks, 2022).
19. Yüzyılda organize olan bir düşünce ve hareket biçimini olarak Feminizm 20. yüzyılın etkili, dönüştürücü
yaklaşımlarından biridir. Eleştirel bakış olarak Feminizm, bireysel ve toplumsal davranışları, kültürel ve sanatsal
olguları ele alıp incelerken, çözümlerken ve yorumlarken kullanılır. Feminizm bilimsel araştırmalarda ise
pozitivizm/postpozitivizm, yorumlayıcı/yapılandırmacı söylemler, milliyetçilik, eleştirel teori ve Marksist
modeller, kültür araştırmaları modelleri, queer teori ve post-kolonyalizm gibi “yorumlayıcı çatı” olarak
nitelenmektedir (Creswell, 2013; Neuman, 2006). Feminizm teorik ve pratik bağlamda Birinci, İkinci ve -
tartışmalı olarak- Üçüncü, hatta Dördüncü Dalga gibi çeşitli dönemlerle karakterize edilmekte, farklı
fraksiyonlarla ele alınabilmektedir. Peki feminizm dramatik sanatlarda nasıl kullanılabilir? Feminist eleştirel bir
bakışla bir yapıtı okumak için hangi adımları izlemek gereklidir? Örneğin kadınları özne olarak ele alan her yapıt
Feminist bir duruşa sahip midir? Ya da kadın sanatçıların ürettiği her yapıt feminist bir açı taşır mı? Klasik bir
eser, feminist bir perspektifle nasıl okunur? Feminizm ile en az bin yıl önce yazılmış bir eseri okuyup incelemek,
o esere haksız bir saldırı olmaz mı? Feminist bakış açısı sadece kadın rolleri ve kadın sanatçılar için midir? 19.
Yüzyıl geleneklerine dayanan analizci dramaturgiden uzaklaşarak, yaratıcılık ve yazarlığa yaklaşan yenidramaturgiler
çerçevesinde feminist dramaturgi nasıl işler? Ayrıca farklı feminizmlerden söz ediliyorken bir
metni hangi feminizmle okumak gereklidir? Bu bildiride, feminist dramaturginin temel noktaları ele alınacaktır.
Anahtar Kelimeler: Feminizm, Feminist dramaturgi, Feminist metodoloji, Feminist eleştiri.
FEMINIST DRAMATURGY AS A PERSPECTIVE IN TEXT ANALYSIS AND CREATING
ABSTRACT
Feminism is “a movement that seeks to end sexism, sexist exploitation and oppression” (hooks, 2022).
Feminism, as an organized way of thinking and action in the 19th century, is one of the effective and
transformative approaches of the 20th century. Feminism as a critical point of view is used while addressing,
examining, analyzing and interpreting individual and social behaviors, cultural and artistic phenomena. Feminism
is considered as an interpretative framework in scientific research such as positivism/postpositivism,
interpretative/constructivist discourses, nationalism, critical theory and Marxist models, cultural studies models,
queer theory and post-colonialism (Creswell, 2013; Neuman, 2006). Feminism is characterized by various First,
Second, and – arguably – Third, and even Fourth Wave periods in the theoretical and practical context, and can
ISARC
INTERNATIONAL SCIENCE AND ART RESEARCH
173
6. INTERNATIONAL SCIENTIFIC RESEARCH AND INNOVATION CONGRESS 02-03 SEPTEMBER 2023, ANKARA / TURKEY
be addressed with different fractions. So how can feminism be used in the dramatic arts? What steps are
necessary to follow in order to read a work with a feminist critical view? For example, does every work that
treats women as subjects have a feminist stance? Or does every work produced by women artists have a feminist
angle? How to read a classic work from a feminist perspective? Wouldn't it be an unfair attack to read and
examine a work written at least a thousand years ago with feminism? Is the feminist perspective only for female
roles and female artists? How does feminist dramaturgy work within the framework of neo-dramaturgies that
move away from the analytical dramaturgy based on 19th century traditions and approach creativity and
authorship? In addition, when talking about different feminisms, with which feminism is it necessary to read a
text? In this paper, the main points of feminist dramaturgy will be discussed