18. Çocuk Alerji İmmünoloji ve Astım Kongresi, Gazimagusa, Kıbrıs (Kktc), 24 - 28 Nisan 2024, ss.121, (Özet Bildiri)
Giriş: İlaç provokasyon testleri (İPT); ilaç alerjisi öyküsü olan hastaların %80’inden fazlasında tanıyı dışlayabildiği için altın standart olarak kabul edilmektedir. Çalışmaya 01.01.2023-31.12.2023 tarihleri arasında non-steroidal anti-inflamatuar(NSAİİ), beta-laktam ve non-beta laktam antibiyotik ilaç alerjisi öyküsü ile başvuran ve İPT uygulanan tüm hastalar dahil edildi. Hastaların demografik özellikleri, reaksiyon tipleri, prik ve intradermal test ve sorumlu ilaç ya da alternatif ilaç ile yapılan İPT sonuçları kaydedildi. Amaç: Bu çalışmada kuşkulu ilaç alerjisi öyküsü olan hastalarda yapılan İPT değerlendirilmesi ve testlerle ilgili risk faktörlerinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Bulgular: Retrospektif kesitsel çalışmaya 164 hastaya uygulanan 177 İPT dahil edildi. Hastaların başvuru yaş ortancası 7 yaş (çeyrekler arası,4-9 yaş) olup %50,6’sı erkekti. İlaç alerjisine %23,2 hastada alerjik rinit, %17,7 hastada astım ve %6,1 hastada besin alerjisi eşlik ediyordu. Ailede atopi öyküsü %40,2 iken, ilaç alerjisi öyküsü %8,5 idi. Öyküde tarif edilen ilaç reaksiyonlarının %29,9 (n=49)’u erken tip, %70,1 (n=115)’i geç tip olarak değerlendirildi. Reaksiyon yaş ortancası 5 yaş (2,1-8 yaş) olarak belirlendi. Başvuru şikayetleri, sıklık sırasına göre %96,3 hastada deri, %4,9 hastada gastrointestinal, %2,4 hastada solunum ve %1,2 hastada ise kardiyovasküler sistem bulgusu idi. Hastaların %56,5 (n=100)’ine tanı amaçlı ve %43,5 (n=77)’ine ise alternatif ilaç bulmak amacıyla İPT uygulanmıştı. Ancak sadece 28 (%15,8) hastaya ilaç alerjisi tanısı konuldu. Hastaların %85,7 (n=24)’sinde beta laktam, %14,3 (n=4)’ünde non-beta laktam alerjisi saptandı. Beta laktam alerji öyküsü olan hastaların 19’unda in vivo ve in vitro laboratuvar incelemelerde pozitiflik ve 5 hastada oral provokasyon testi (OPT) pozitifliği saptandı. Non-beta laktam alerjisi olan 4 hastaya OPT ile tanı konuldu. İlaç provokasyon testi pozitif ve negatif olan hastalar karşılaştırıldığında, ilaç verilme yolu, bazofil sayısı ve yüzdesi istatistiksel olarak anlamlı saptandı (p<0.05). Cinsiyet, eşlik eden atopik hastalık, başvuru semptomları, reaksiyon tipi, total IgE ve eozinofil sayısında gruplar arasında anlamlı fark saptanmadı (p>0,05). Reaksiyon yaşı (OR:1.124, %95 CI:1.020–1.238, p=0.018), bazofil yüzdesi (OR:0.184, %95 CI:0.037–0.909, p=0.038), ve beta laktam grubu ilaç (OR:3.275, %95 CI:1.020–10.517, p=0.046) İPT’yi pozitifleştiren risk faktörleri olarak saptandı. Sonuç: İlaç alerjisi öyküsü olan çocuklarda İPT ile tanısı kesinleşen gerçek ilaç alerjisi oranı oldukça düşüktür. İlaç provokasyon testini pozitifleştiren risk faktörlerini belirlemek üzere daha geniş çalışmalara ihtiyaç vardır.