Tokat Gök Medrese ve Çini Mozayikleri


Güvenateş Kılıç H.

DEU.GSF.GTESB., 10.Ulusal El Sanatları Sempozyumu, İzmir, Turkey, 19 - 20 November 2009, pp.229-235

  • Publication Type: Conference Paper / Full Text
  • City: İzmir
  • Country: Turkey
  • Page Numbers: pp.229-235
  • Dokuz Eylül University Affiliated: Yes

Abstract

XI. yüzyıldan itibaren Türk göçlerine sahne olan Anadolu'da Büyük Selçukluların İran'da gerçekleştirdikleri Türk-İslâm mimarisiyle Anadolu kültürünün kaynaşmasından oluşan yeni bir sanat anlayışının ürünü olan eserler vücuda getirilmiştir. Bu eserler daha sonraki yıllarda Beylikler ve Osmanlı mimarisine temel teşkil etmiştir.

Anadolu Selçuklu sanat eserleri incelendiğinde bunları etkileyen başlıca faktörlerin İslâm inancı, İslam öncesine kadar uzanan Türk kültürü ve nihayet yerli kültürler olduğu söylenebilir.

Anadolu Selçuklularından günümüze kadar ulaşan en güzel yapılardan biri;

1270'te Muineddin Süleyman Pervane tarafından yaptırılan Tokat'taki Gök Medresedir. Cephesi taş örgülü olan medresenin ortasına gelecek yere kesme taştan, stalaktitli bir portal yerleştirilmiştir. Portalin avluya bakan cephesi gök mavisi ve patlıcan moru renginden oluşan geometrik, bitkisel ve kufi yazılı bezeme ve çinilerle kaplanmıştır. Buradaki çinileri mavi renginden ötürü de medreseye Gök Medrese ismi verilmiştir.

Bitkisel ve geometrik çini mozaiklerle bezeli bu yapı, dönem ve özellikleri ile irdelenip, mozaikleri hakkında detaylı bilgiler verilecektir.