Akademik Veri Yönetim Sistemi
22. Çalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileri Kongresi, Balıkesir, Türkiye, 8 - 09 Eylül 2023, ss.103
AVRUPA BİRLİĞİ’NDE YETERLİ ASGARİ ÜCRETE İLİŞKİN 2022/2041
SAYILI YÖNERGE’NİN TÜRKİYE İŞGÜCÜ PİYASASI AÇISINDAN DEĞERLENDİRİLMESİ
Halil Balcı[1]
Faruk Sapancalı[2]
Özet
Asgari ücret konusu
Avrupa Birliği(AB) içerisinde çok uzun zamandır tartışılmakla birlikte resmi
olarak ilk kez Avrupa Sosyal Haklar Sütunu (European Pillar of Social Right)
içerisinde yer almıştır. 2019 yılından yayınlanan ve 20 maddeden oluşan Avrupa Sosyal
Haklar Sütunu’nun 6. Maddesi AB içerisinde yaşayan insanların yeterli ve adil
ücret hakkı ile ilgilidir. Madde; işçi ve ailesine insana yakışır bir yaşam
standardı sağlayabilecek ücret sağlanması, düşük vasıflı kesimin ve gençlerin
uygun iş bulma imkanlarının artırılması gibi koşulları içermektedir. Buradan
yola çıkarak asgari ücrete ilişkin bir yönerge hazırlanmış ve 2022 yılında AB Komisyonu
ve Parlamentosu tarafından onaylanarak yayımlanmıştır. Bu yönerge AB ülkelerinin
vatandaşlarına yeterli ve adil bir asgari ücret belirlemesi için rehber
niteliğindedir. Geçtiğimiz dönemde yönerge çerçevesinde belirlenen objektif
kriterler doğrultusunda bazı üye ülkeler düzenlemeler yapmışlar bazı ülkeler
ise yeni politikalar oluşturma sürecine girmişlerdir. Öncelikle yönergenin
amacı birlik içerisinde yer alan ve toplu pazarlık kapsamının düşük olduğu
ülkelerde asgari ücrete ilişkin düzenlemeler yapılarak çalışan yoksulluğunun
önlenmesidir. Böylece AB içerisinde yaşayan bütün vatandaşların adil ve yeterli
bir gelir düzeyine erişimi sağlanmaya çalışılmaktadır.
Türkiye gerek AB’ne
üyelik sürecinde olması gerekse de AB içerisinde düzenleme yapma gereksinimi
duyan ülkeler ile rekabet içerisinde olması dolayısıyla bu düzenlemelerden en
fazla etkilenen ülkelerden birisidir. Türkiye ile AB arasındaki ticaret hacmi
yıllık yaklaşık 200 milyar dolar seviyesindedir. Bu, AB’yi Türkiye’nin en büyük
ticaret ortağı yapmaktadır. AB’de satınalma gücünü artıracak düzenlemelerin
Türkiye’nin ihracatını dolayısıyla da istihdamı etkilemesi olası senaryolardan
birisidir. Ayrıca küresel üretim zinciri içerisinde rekabet halinde olduğumuz ülkelerde
işgücü maliyetlerinin artması üretim süreçlerine dahil olabilme açısından ülkemiz
için maliyet üstünlüğü sağlayabilecektir. Bu bağlamda ülkemizdeki işçiler için
de reel ücretlerini artırabilmek için de bir fırsat niteliği taşımaktadır.
AB’deki ücret artışlarının, Türkiye’deki işgücü piyasasına etkisinin çok yönlü
olması beklenmektedir. Küreselleşmenin etkisindeki dünyada yoksulluk nerede
olursa olsun bütün dünya işgücü için bir tehdit oluşturuyorsa olası bir refah
artışı da çevre işgücü piyasaları için olumlu etkiler yapacaktır.
AB’ye aday ülke
statüsünde olan Türkiye için gerekli ekonomik ve sosyal şartları sağlayabilmek
oldukça önemlidir. Bu noktada asgari ücret, içerisinde ekonomik ve sosyal gerçeklikleri
taşıması itibariyle oldukça büyük önem arz etmektedir. Çalışmanın ilk bölümünde AB’de asgari ücret
çalışmalarının tarihsel gelişimi, ikinci bölümünde 2022 tarihli yönergenin
kabulü ve uygulanması incelenmiştir. Son bölümde ise AB’nin asgari ücrete
ilişkin politikaları nicel veriler ışığında ele alınıp, Türkiye işgücü
piyasasına olası etkileri değerlendirilmiştir.
Anahtar Kelimeler: Asgari Ücret, Çalışma Koşulları, Çalışan
Yoksulluğu, İstihdam, Avrupa Birliği
[1]
Araş.Gör. Halil Balcı, Dokuz Eylül Üniversiyesi İktisadi ve İdari Bilimler
Fakültesi, Çalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileri Bölümü, Çalışma Ekonomisi
Anabilim Dalı, halil.balci@deu.edu.tr,
ORCID: 0000-0002-3202-0490
[2] Prof.Dr.
Faruk Sapancalı, Dokuz Eylül Üniversiyesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi,
Çalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileri Bölümü, Çalışma Ekonomisi Anabilim
Dalı, faruk.sapancali@deu.edu.tr,
ORCID: 0000-0002-7443-6283
EVALUATION OF DIRECTIVE 2022/2041
ON ADEQUATE MINIMUM WAGE IN EUROPEAN UNION IN TERMS OF TURKISH LABOUR MARKET
Summary
Although the
minimum wage issue has been discussed in the European Union for a long time, it
was officially included in the European Pillar of Social Right for the first
time. Article 6 of the European Pillar of Social Rights, published in 2019 and
consisting of 20 articles, is about the right of people living in the EU to
adequate and fair wages. It includes conditions such as providing wages that
can provide a decent standard of living to the worker and his family and
increasing the opportunities for low-skilled people and young people to find
suitable jobs. Based on this, a directive on the minimum wage was prepared and
approved by the EU Commission and Parliament in 2022 and published. This
directive is a guide for EU countries to set an adequate and fair minimum wage
for their citizens. In the last period, some member countries have made
regulations in line with the objective criteria determined within the framework
of the directive, and some countries have entered the process of creating new
policies. First of all, the aim of the directive is
to prevent working poverty by making arrangements regarding wages in countries
within the union, where the scope of collective bargaining is low. Thus, it is
tried to ensure that all citizens living in the EU have access to a fair and
adequate income level.
Turkey will be
one of the countries most affected by these regulations due to both being a
candidate to join the EU and being in competition with the countries that need
to make regulations within the EU. This influence can be considered from
multiple perspectives. The annual trade volume between Turkey and the EU is
around 200 billion dollars. This makes the EU, Turkey's largest trading
partner. It is one of the possible scenarios that the regulations that will
increase the purchasing power in the EU will affect Turkey's exports and thus
employment. In addition, the increase in labor costs in countries where we
compete in the global production chain will provide a cost advantage for our
country in terms of being included in the production processes. In this
context, it is also an opportunity for the workers in our country to increase
their real wages. The impact of wage increases in the EU on the labor market in
Turkey is expected to be multifaceted. In the world under the influence of
globalization, if poverty poses a threat to the workforce of the whole world, a
possible increase in welfare will also have positive effects on the surrounding
labor markets.
As a candidate
country, it is very important to provide the essential economic and social
conditions for Turkey. At this point, the minimum wage is of great importance
as it carries economic and social realities. In the first part of the study,
the historical development of minimum wage studies in the EU, and the adoption
and implementation of the 2022 directive were examined in the second part. In
the last part, the EU's minimum wage policies are discussed in the light of
quantitative data and their possible effects on the Turkish labor market are
evaluated.
Key Words: Minimum Wage, Working
Conditions, Working Poverty, Employment, European Union