Dijital Stresin Yönetiminde İnhalasyon Yoluyla Uygulanan Aromaterapinin Etkisi: Randomize Kontrollü Çalışma


Akay Basan E., Tan M. N.

25. Aile Hekimliği Araştırma Günleri, İstanbul, Türkiye, 10 - 12 Nisan 2025, ss.57, (Özet Bildiri)

  • Yayın Türü: Bildiri / Özet Bildiri
  • Basıldığı Şehir: İstanbul
  • Basıldığı Ülke: Türkiye
  • Sayfa Sayıları: ss.57
  • Dokuz Eylül Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Giriş: Dijitalleşen yaşam, gençlerde stres seviyelerini arttırmaktadır. Dijital stres, bireylerin sürekli teknoloji etkileşimi nedeniyle yaşadığı psikolojik yük olarak tanımlanır. Uzun süreli stres, anksiyete ve depresyon gibi mental sağlık sorunlarına yol açabilir. Stres yönetiminde; geleneksel stres yönetimi yaklaşımlarının yanı sıra; bitkisel kaynaklardan çıkarılmış, konsantre edilmiş esansiyel yağların terapötik etkileri için kullanılması olarak tanımlanan aromaterapinin de olumlu etkisi olduğu düşünülmektedir. Aromaterapi, limbik sistem üzerinden sakinlik ve iyilik durumu oluşturmaktadır. Bu çalışma, inhalasyon yoluyla uygulanan aromaterapinin üniversite öğrencilerinin dijital stresi üzerindeki etkisini değerlendirmeyi amaçlamaktadır. Yöntem: Araştırmamız; paralel grup, tek merkezli, randomize kontrollü deney olarak planlanmıştır. Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi Dönem 2 öğrencilerinden çalışmaya katılmayı kabul eden, dijital stres düzeyi yüksek öğrenciler çalışmaya dahil edilecektir. Araştırmanın örneklemi yapılan güç analizinde %95 güven, %80 test gücü ve d=0,5 etki büyüklüğü ile her bir grup için en az 64 kişi olarak hesaplanmıştır. Veri kayıpları olabileceği düşünüldüğünden bu sayının %15 fazlası (deney:74, kontrol:74) alınacaktır. Katılımcılar rastgele, müdahale ve kontrol gruplarına atanacaktır. Katılımcılara yüzyüze anket uygulanacak; Katılımcı Bilgi Formu, Dijital Stres ve Algılanan Stres Ölçekleriyle değerlendirilerek, başlangıç verileri toplanacaktır. Müdahale grubuna inhalasyon aromaterapisi uygulanacak, kontrol grubuna plasebo inhalasyon verilecektir. Düzenli olarak hergün, sabah ve akşam olmak üzere günde iki kez inhalasyon yapılacaktır. Dört hafta sürecek müdahale sonunda ölçekler tekrarlanacaktır. SPSS 29.0 istatistik programı kullanılarak yapılan analizlerde; ön test-son test karşılaştırmaları için bağımlı gruplar t-testi, gruplar arası farklılıklar için bağımsız gruplar testi veya non-parametrik testler kullanılacaktır. Bulgular: Araştırmamız henüz fikir aşamasındadır. Sonuç: Çalışma sonucu ortaya çıkan bulgular, inhalasyon yoluyla uygulanan aromaterapinin üniversite öğrencilerinde dijital stresle başa çıkmada etkinliğini belirlemeye katkı sağlayabilir. Elde edilen veriler, tamamlayıcı tıp yöntemlerinin gençlerde stres yönetiminde kullanımına yönelik yeni yaklaşımlar geliştirilmesine yardımcı olabilir. Ayrıca, aromaterapinin uzun vadeli etkileri ve geleneksel yöntemlerle karşılaştırılması açısından literatüre katkı sağlaması beklenmektedir.