Son sınıf öğretmen adaylarının siber zorbalık farkındalık düzeylerinin incelenmesi: Buca Eğitim Fakültesi örneği


Arslan K.

Kocaeli Üniversitesi Eğitim Dergisi (Online), cilt.4, sa.2, ss.295-314, 2021 (Hakemli Dergi)

  • Yayın Türü: Makale / Tam Makale
  • Cilt numarası: 4 Sayı: 2
  • Basım Tarihi: 2021
  • Dergi Adı: Kocaeli Üniversitesi Eğitim Dergisi (Online)
  • Derginin Tarandığı İndeksler: TR DİZİN (ULAKBİM)
  • Sayfa Sayıları: ss.295-314
  • Dokuz Eylül Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Bu araştırmanın amacı, öğretmen adaylarının siber zorbalık farkındalık düzeylerini belirlemektir. Siber zorbalık farkındalık düzeyleri puan türü, bölüm, cinsiyet, siber zorbalığı duyma, siber zorbalıkla ilgili eğitim alma, günlük internet kullanımı ve anne-baba çalışma durumu açısından ele alınmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu; 2019-2020 eğitim öğretim yılında, İzmir ili Dokuz Eylül Üniversitesi Buca Eğitim Fakültesi 4. sınıfta öğrenim gören 324’ü kadın, 147’si erkek olmak üzere 471 öğretmen adayı oluşturmaktadır. Bu çalışma, öğretmen adaylarının siber zorbalık farkındalık düzeylerinin bağımsız değişkenlere göre farklılaşıp farklılaşmadığının belirlenmesi amacıyla nedensel karşılaştırma modelinin kullanıldığı nicel bir çalışmadır. Öğretmen adaylarının siber zorbalık farkındalık düzeylerini tespit edebilmek için Ayas ve Horzum (2011) tarafından geliştirilen “Öğretmenler için Sanal Zorbalık Farkındalık Ölçeği” kullanılmıştır. Ölçeğe ek olarak öğretmen adaylarının demografik bilgileri “Kişisel Bilgiler” formu ile toplanmıştır. Çalışma ile ilgili veriler, SPSS 25.0 programı ile analiz edilmiştir. Araştırmada, gruplar arasındaki farkın istatistiksel olarak anlamlı olup olmadığını belirlemek için iki gruplu bağımsız değişkenler, parametrik olmayan testlerden Mann-Whitney U testi ile üç ve daha fazla gruplu değişkenler ise One-Way ANOVA’nın parametrik olmayan karşılığı olan Kruskal-Wallis H testi ile analiz edilmiştir. Analizler sonucunda, bölüm değişkeni dışında bütün değişkenler açısından öğrencilerin siber zorbalık farkındalık düzeylerinin orta düzeyde olduğu belirlenmiştir. Bölüm değişkeninde ise siber zorbalık farkındalık düzeylerinin Biyoloji, Fizik, Kimya, Rehberlik ve Psikolojik Danışma ve Türk Dili ve Edebiyatı bölümlerinde yüksek, diğer bölümlerde orta düzeyde olduğu görülmüştür. Betimsel sonuçların yanında yorumlayıcı analizler, öğretmen adaylarının siber zorbalık düzeylerinin yerleştirme puan durumu, cinsiyet ve duyma durumuna göre istatistiksel olarak anlamlı şekilde farklılaştığını ortaya koymuştur. Araştırmanın diğer bulguları, sonuç ve tartışma bölümünde ele alınıp yorumlanmıştır.

Anahtar Sözcükler: siber zorbalık, öğretmen adayı, siber zorbalık farkındalığı