Tüm Yönleri ile Veteriner Halk Sağlığı, Prof. Dr. Osman YILMAZ, Editör, Türkiye Klinikleri Yayınevi, Ankara, ss.169-172, 2023
İlk defa Wirchrow tarafından hayvanlardan insanlara geçen hastalıkları belirtmek için zoonoz tanımı yapılmıştır. Daha sonra, hayvanlardan insanlara bulaşabildiği gibi, insanlardan da hayvanlara geçen hastalıklar olabileceği anlaşılmıştır. Zoonoz parazitler, hayvanlardan insanlara geçişleri çok farklı yollarla olabilmektedir. Buna göre enfekte gıda maddeleri ve sularla ağız yoluyla olabileceği gibi, solunum, deri, ya da ara konak ödevini gören bazı vektör arthropodlar parazitlerin çeşitli formlarını insan ve hayvanlara taşıyabilmektedir. Zoonoz parazitler denince; Önemli bazıları şunlardır, protozoonlar (Toxoplasma gondii, Leishmania spp, Babesia spp, Cryptosporidium spp, Giardia intestinalis, Entamoeba spp, Balantidium coli vb.) helmintler (Fasciola hepatica, Opistorchis felineus, Heterophyes heterophyes, Paragonimus westarmani, Schistosoma spp, Echinococus granulosus, Echinococus multilocularis, Taenia spp, Diyhllobothrium latum, Hymenolepis spp, Ancylostoma caninum, Strongyloides stercoralis, Trichinella spp, Dirofilaria spp vb.), artropodlar (pireler, keneler, sinekler, miasis sinekleri, Demodex spp, Cheyletiella spp vb.). Zoonozlar iki açıdan önemlidir. Birincisi insan ve hayvan sağlığı, ikincisi ise gıda güvenliğidir. Bu bölümde bu konular birlikte değerlendirilmektedir.
Zoonosis was defined for the first time by Wirchrow to indicate diseases transmitted from animals to humans. Later, it was understood that diseases can be transmitted from animals to humans, as well as from humans to animals. Zoonotic parasites can be transmitted from animals to humans in many different ways. According to this, it can be orally with infected food and water, or it can introduce various forms of parasites carried by some arthropods, which serve as respiratory, skin, or intermediate hosts, into the host organism. When zoonotic parasites are mentioned; these are protozoans (Toxoplasma gondii, Leishmania spp, Babesia spp, Cryptosporidium spp, Giardia intestinalis, Entamoeba spp, Balantidium coli et al.), helminths (Fasciola hepatica, Opistorchis felineus, Heterophyes heterophyes, Paragonimus westarmani, Schistosoma spp, Echinococus granulosus, Echinococus multilocularis, Taenia spp, Diyhllobothrium latum, Hymenolepis spp, Ancylostoma caninum, Strongyloides stercoralis, Trichinella spp, Dirofilaria spp et al.), arthropods (fleas, ticks, mosquitoes, myiasis flies, Demodex spp, Cheyletiella spp, et al.). Zoonoses are important in two ways. The first is human and animal health, and the second is the food safety of humans and animals in the food chain. In this section, these issues are considered together.