15. ve 16. yüzyıllarda uzun mesafeli deniz yolculukları sayesinde bilinmeyen
diyarlar keşfedildikçe, Avrupa’da egzotik doğuya duyulan merak artmış, insanlar
hayal gücünün de etkisiyle, daha renkli ve çekici dünyalara ilgi duymaya
başlamışlardır. 19. yüzyılda da sanayileşme sürecinde oluşan zorlu koşullardan
yorulan halkın psikolojik bir kaçış ihtiyacıyla bilinmeyen dünyalara duyduğu bu
ilginin, egzotizm kavramının Romantik dönemdeki önemli itici güçlerinden biri
olduğu düşünülebilir. Önceki dönem eserlerinde sadece yerel bir renk olarak
görülen egzotizm, Romantik dönemde kavramlaşmıştır. Bu makalede, Wagner
(1813-1883), Verdi (1813-1901), Bizet (1838-1875) ve Rimsky-Korsakov (1844-
1908)’un operaları ve senfonik şiir örnekleri üzerinden egzotizmin Romantik
dönemdeki etkisinin açıklanması amaçlanmıştır. Bizet’nin Carmen operasında
nota örnekleri üzerinde, egzotik olarak nitelendirilen inatçı bas ve kromatik
geçişlerdeki yoğunluk gibi öğeler incelenmiş; yine Bizet’nin Les Pêcheurs
de Perles (1863), Wagner’in Parsifal (1812), Verdi’nin Aida (1871) ve RimskyKorsakov’un Scheherazade (1888) adlı eserlerinde ise egzotizmin seçilen
konular, karakterler, mekânlar aracılığıyla nasıl yansıtıldığı araştırma yöntemi
ile yorumlanmıştır. Wagner’de, seçilen egzotizm öğesinin olumsuz olarak
yansıtıldığı, Verdi’de karakter, operanın geçtiği coğrafya ve mekânlar üzerinden
belirgin bir egzotizm algısı yaratıldığı, Bizet’nin müziğindeki öğeler, mekân,
karakter ve kostüm seçimleriyle, Rimsky-Korsakov’un karakter, coğrafya, mekân
ve hikâye seçimiyle egzotizmi eserine yansıttığı tespit edilmiştir.
As unknown lands were discovered in the 15th and 16th centuries because
long-distance sea voyages became possible, Europe became increasingly
interested in the exotic East. People in the West were attracted through the
power of their imaginations to more colorful and attractive Eastern worlds.
Perhaps, such curiosity about unknown worlds stemmed from a need for
psychological escape in people tired of living in the difficult conditions
caused by the industrialization processes of the 19th century. This impetus
became a significant driving force for the envisioning of exoticism during the
Romantic period. Exoticism was viewed merely as local color in musical works
of the previous period, but it was conceptualized in the Romantic period. This
paper attempts to elucidate the effects of exoticism in the Romantic period through the operas and symphonic poems of Wagner (1813–1883), Verdi (1813–1901), Bizet (1838–1875), and Rimsky-Korsakov
(1844–1908). It examines elements described as exotic in the note samples in Bizet’s Carmen, including the ostinato bass and
the intensity of the chromatic transitions. It was further discovered that Bizet’s Les Pêcheurs de Perles (1863), Wagner’s Parsifal
(1812), Verdi’s Aida (1871), and Rimsky-Korsakov’s Scheherazade (1888) reflect exoticism through selected subjects, characters,
and places. It was determined that the exotic element is negatively reflected in Wagner; Verdi creates a distinctive perception of
exoticism through characters, geography, and settings; Bizet’s music conveys the exotic through the choice of places, characters,
and costumes; and Rimsky-Korsakov reflects exoticism to his work through character, geography, setting, and story.
