Akademik Veri Yönetim Sistemi
21.Dokuz Eylül Üniversitesi Pediatri Günleri ve 2.Pediatri Hemşireliği Günleri, İzmir, Türkiye, 26 Şubat 2020, ss.17
Solunum sıkıntısı ile gelen hastanın tedavisinde öncelik, hava yolu stabilizasyonunun sağlanması, oksijenizasyonun düzeltilmesi, ventilasyonun sağlanması ve solunum işinin azaltılmasıdır. Yeterli spontan solunumu olmayan hastalarda kendi kendine şişen rezervuarlı balon-maske ile pozitif basınçlı ventilasyona başlanmalı ve hasta entübe edilerek mekanik ventilasyon desteğine geçilmelidir. Balon-maske ile solutma doğru uygulandığında etkili bir yöntemdir. Bunun için hastaya uygun boyuttaki araçlar seçilmelidir. Doğru hacimdeki balon (küçük çocuklarda 500 ml, büyük çocuklarda 600-1000 ml, ve erişkinlerde 1500 ml) kullanmak yeterli tidal volümü sağlamak açısından önemlidir. Yüz maskeleri hasta gözlemlenebilecek şekilde şeffaf, kaçağa izin vermeyecek şekilde yüz anatomisine uygun ve temas ettiği yüzey yumuşak olmalıdır. Uygun maske burun kökünü ve çene ucunu kaplaması gerekir. Balon-maske ile solutma için iki elle C-E tekniği kullanılmalıdır. Eğer göğüs kalkmıyorsa havayolu açıklığı, balon ve gaz kaynağı kontrol edilmelidir. Havayolunun sağlanmasında deneyimli kullanıcılar tarafından uygulanabilen diğer bir araç ise laringeal maskedir. Laringial maske orofarinksten hipofarinkse doğru açıklığı çeneye bakacak şekilde itilerek yerleştirilir. Yerleştirme sonrası kaf şişirilerek hipofarinksin kapanması sağlanır. Böylece maskenin açık tarafı glottik açıklığa doğru yerleşmiş olur. Ancak acil durumda ventilasyonun sağlanması için altın standart trakeyal entübasyondur. Entübasyon işlemine başlamadan, aspiratör, oksijen kaynağı, oral nazal hava yollları, değişik boyutlarda entübasyon tüpleri, laringoskop ve değişik büyüklükte bıçaklar, tüm ilaçlar hazır olmalıdır. Uygun boyutta kaflı endotrakeal tüp seçiminde tüpün iç çapı için yaş/4+ 3.5 formülü kullanılır. Entübasyon öncesi balon maske ile % 100 oksijen uygulanmalı ve hasta monitörize edilmelidir. Süt çocuğu ve küçük çocuklarda düz (Miller) laringoskopi bıçağı, daha büyük çocuklarda ise eğimli bıçaklar (Macintosh) kullanılır. Ortaya çıkabilecek hipoksiyi önlemek adına entübasyon işlemi 30sn’den kısa sürmelidir. İşlemin doğruluğunu gösteren en güvenilir yöntem solunum havasındaki karbondioksitin monitorizasyonudur. Simetrik göğüs hareketlerinin gözlenmesi, her iki aksilla göğüs duvarlarında eşit ses duyulması, solutma esnasında midede hava sesi duyulmaması, nabız oksimetrede saturasyonda yükselme entübasyonun doğruluğunu destekler. Hava yolu sağlanmasında nadiren gereksinim duyulan ancak hayat kurtarıcı olan bir yöntem de krikotirotomidir. Yabancı cisim tıkanıklığı, ciddi orofaringeyal zedelenme, enfeksiyon veya laringeyal travmalarda gerekebilir. Cerrahi (insizyon) yöntem veya iğne (ponksiyon) ile yapılabilir.