İzmir'in 100 Yıllık İnşası: Alsancak Semti Üzerinden Bir Anlatım ve Değerlendirme

Koç H.

İzmir'in Yüzyılı Sempozyumu, İzmir, Türkiye, 15 - 17 Aralık 2022, ss.27

  • Yayın Türü: Bildiri / Özet Bildiri
  • Basıldığı Şehir: İzmir
  • Basıldığı Ülke: Türkiye
  • Sayfa Sayıları: ss.27
  • Dokuz Eylül Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

İzmir’in 100 Yıllık İnşası: Alsancak Semti Üzerinden Bir Anlatım ve Değerlendirme

Hülya Koç

9 Eylül 1922 tarihindeki kurtuluşunun üzerinden 100 yıl geçen İzmir’in bu sürede kentsel doku açısından birçok değişim geçirdiği bilinmektedir. Bu değişimlerin en çarpıcı biçimde izlenebileceği bölümlerinden birinin ise Alsancak olarak anılan semt olduğu söylenebilir. Kurtuluştan dört gün sonra başlayan ve günlerce süren bir yangınla büyük bir bölümü yanan semtin yeniden inşa edilmek üzere planlanması, yeniden planlanması ve alandaki yapılanmalar ve yeniden yapılanmalar 100 yılda kentlerimizin değişimi konusunun izleneceği bir laboratuvar olma özelliği sunmaktadır.

Bugün Alsancak olarak nitelenen alan, Kültür Mahallesi, Alsancak Mahallesi, Mimar Sinan Mahallesini içine almaktadır. Bu mahallelerde kentsel doku ve binalarda gerçekleşen 100 yıllık değişim bu bildirinin konusunu oluşturmaktadır. Bu incelemede, literatür araştırması ve arşiv araştırması başlıca araçlar olarak kullanılmıştır. Çalışmanın başlıca amacı, İzmir kentinin bir bölümünü daha iyi tanımak ve anlamaktır. Buradan giderek geçmiş değerlerimize sahip çıkacak bir aidiyet duygusunun gelişimine katkıda bulunmak, bugün içinde bulunduğumuz durumu değerlendirerek gelecekte karşı karşıya kalınabilecek sorun alanlarına dikkat çekmektir.

Kentsel mekânın oluşumunda kent planlamanın önemi yadsınamaz. İzmir, Cumhuriyetin ilk yıllarında planı hazırlanan bir kent olarak önemini korurken, planla oluşan kentsel doku üzerine yaşamın nasıl değiştiği veya korunduğu da bildiride tartışılmaktadır. Yüzyıllık bir süreç dönemlere ayrılarak incelenmeye çalışılmıştır. Dönemlerin seçilmesinde, Dünyada ve Türkiye’de yaşanan ekonomik ve siyasal gelişmeler etkili olmuştur. Sonuçta, İzmir’in Alsancak olarak anılan bölgesinin yapılaşması ve değişiminde elbette alana özgü, kente özgü ve ülkeye özgü birçok unsurun etkili olduğu görülmektedir. Bu unsurlar, doğal, yasal, teknik, ekonomik veya öznel olabilmektedir. Dolayısıyla değişim ve dönüşümler incelenirken çok farklı unsurların farklı oluşumlara yol açacağını hatırda tutmak gerekecektir.

Anahtar Kelimeler    İzmir, Alsancak, Kültürpark, Konut, Kent Planlama.