AFETLERDE YER BİLDİRİMİ İÇİN MOBİL PROGRAM GELİŞTİRME: ACİL NOKTA (AN)


Gümüş N., Düşmez İ., Özel Füzün S., Küçük M.

UCEK-2023 V. ULUSLARARASI COĞRAFYA EĞİTİMİ KONGRESİ, Antalya, Türkiye, 5 - 08 Ekim 2023, ss.91

  • Yayın Türü: Bildiri / Özet Bildiri
  • Basıldığı Şehir: Antalya
  • Basıldığı Ülke: Türkiye
  • Sayfa Sayıları: ss.91
  • Dokuz Eylül Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Acil Nokta (AN) çalışmasının amacı doğal veya insan kaynaklı afetlerin, afette zarar gören insan veya diğer canlıların yer bildiriminin mobil telefonlar aracılığıyla yetkili kurumlara bildirilmesi için mobil uygulama geliştirmektir. Acil Nokta (AN) mobil uygulama çalışmasının çıkış noktası 6 Şubat Kahramanmaraş ve öncesinde gerçekleşen depremlerde arama kurtarma çalışmalarında yaşanan sıkıntılardır. Türkiye “Dünya Deprem Kuşağı” üzerinde yer almaktadır. Özellikle Kuzey Anadolu Fay Kuşağı (KAF) ve Doğu Anadolu Fay Kuşağı (DAF) ile Batı Anadolu Graben Fayları şiddetli depremlere yol açmaktadır. Depremden sonra en önemli olay arama kurtarma çalışmalarıdır. Bu nedenle arama kurtarma çalışmalarına yardımcı olacak, canlı kalanların bulunmasını sağlayacak bir mobil uygulamanın yapılması so derece önemlidir. Acil Nokta (AN) mobil uygulamasının geliştirilme çalışmaları bir öğrenci bitirme projesi olarak başlamıştır. Yapılan ihtiyaç analizinde Türkiye’nin ve Dünya’nın ihtiyaç duyacağı yararlı çalışmalar gözden geçirilmiştir. 6 şubat Kahramanmaraş depreminde arama kurtarma çalışmalarında yaşanan güçlükler çalışma için yönlendirici olmuştur. Afetlerde yer bildirimi amaçlı geliştirilmiş pek çok bilgisayar uygulaması gözden geçirilmiştir. Uygulamaların güçlü ve zayıf yönleri listelenmiştir. Daha önce geliştirilmiş uygulamalarda veri aktarımı için mutlaka internete ihtiyaç vardır. Ayrıca dezavantajlı gruplar dikkate alınmamıştır. Dolayısıyla geliştirilecek uygulamada internetsiz seçenekler göz önünde tutulmuştur. Ayrıca, geliştirilecek uygulamada dezavantajlı grupların da dikkate alınması amaçlanmıştır. Uygulamanın geliştirilme aşamalarında yer bildirimi için her türlü zorluk simülasyonla canlandırılmıştır. Geliştirilen mobil uygulamanın bütün kontrolleri yapılarak Dokuz Eylül Üniversitesi aracılığıyla Türk Patent ve Marka Kurumu’na 8 Haziran 2023 tarihinde başvuru yapılmıştır. Mobil uygulama “Acil Nokta (AN)” olarak adlandırılmıştır. AN telefona kolayca kurulabilmektedir. Diğer yandan kişinin kullandığı bütün adreslerin girilmesine izin vermektedir. Ayrıca, beş dakika ara ile kişinin bulunduğu konumu kayıt altına almaktadır. Afet durumunda konum bilgisini yetkili kurumlara ve kişinin uygulamaya kaydettiği yakınlarına veya akrabalarına internet ve kısa mesaj (SMS) aracılığıyla iletebilmektedir. AN kişilerin bulundukları yer ve duruma göre kolayca çalıştırılabilmektedir. Çalıştırma yöntemleri dezavantajlı kişiler düşünülerek çeşitlendirilmiştir. Bunlar: 1. Telefonu sallama, 2. Sesli komut ve 3. Uygulama üzerindeki komut düğmesi’dir. Sonuç olarak, Acil Nokta (AN) mobil uygulaması depremde arama kurtarma çalışmalarına yardımcı olmak amacıyla geliştirilmiştir. Fakat, AN geliştirildikten sonra sel, çığ düşmesi ve her türlü yangın gibi afetlerde, dağcılık veya doğa yürüyüşlerinde mahsur kalma, kaza veya kişinin kendini tehlikede hissettiği durumlarda fayda sağlayacağı düşünülmektedir.

Anahtar Kelimeler: Acil Nokta (AN), Afet, Yer Bildirimi, Arama-Kurtarma.