24. ULUSAL ÇOCUK NÖROLOJİSİ KONGRESİ, Muğla, Türkiye, 17 Mayıs - 21 Temmuz 2023, ss.103
İnfantil epileptik spazm sendromlu hastalarda ACTH ve oral kortikosteroid tedavisinin kemik mineral metabolizması üzerine uzun dönem etkileri- Tek merkez deneyimi
Özlem Özsoy1 , Özge Besci2 , Kübra Yüksek Acinikli2 , Gamze Sarıkaya Uzan1 , Çağatay Günay1 , Ayşen Gök1 , Semra Hız Kurul1 , Ayhan Abacı2 , Uluç Yiş1
1 Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi, Çocuk Nörolojisi B.D., İzmir
2 Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi, Çocuk Endokrinolojisi B.D., İzmir
Amaç: İnfantil epileptik spazm sendromunun (IESS) birinci basamak tedavisinde hormonal tedavi (ACTH, oral kortikosteroid) veya vigabatrin tercih edilir. Bu çalışmanın amacı hormonal tedavi alan hastalarda uzun dönem kemik metabolizması üzerine olan etkilerini araştırmaktır.
Yöntem: 2015-2022 yılları arasında Dokuz Eylül Üniversitesi Çocuk Nörolojisi Bilim Dalı’ nda takip edilen, tam verisine
ulaşılan 26 IESS hastası çalışmaya alındı. Hastalar hormonal tedavi alan (n:13; 10 ACTH, 3 oral kortikosteroid) ve
almayan (n:13) olmak üzere 2 gruba ayrıldı. Hormonal tedavi alanlar, tedavi bitiminden ortalama 75,1 ay (13,5-124,5
ay) sonra değerlendirildi. Kemik metabolizmasıyla ilgili biyokimyasal, hormonal belirteçler, DEXA bulguları, grafileri ve
ultrasonografik incelemeleri karşılaştırıldı.
Bulgular: Gruplar arasında serum Ca, P, ALP, PTH düzeyleri arasında anlamlı farklılık bulunmadı. 25(OH)D vitamini,
hormonal tedavi alaların 5 (%38.5)’ inde yetersiz, 1 (%7.7)’ inde eksik, diğer grupta 4 (%30.7)’ ünde yetersiz, 2 (%15.4)’
sinde eksikti (p:0.980). Serum osteokalsin hormonal tedavi alan 3 (%23), almayan 2 (%15.4) hastada yüksekti (p:0.065).
DEXA Z skoru 13 (%50) hastada ölçüldü. Hormonal tedavi almayan 3 (%23) hastada osteoporoz ve bunlardan 1 (%7.7)’
inde vertebra çökme kırığı saptandı.
Sonuç: Hormonal tedavi kemik mineralizasyonu üzerine uzun dönemde tek başına olumsuz yönde etkili değildir. Demografik ve çevresel faktörlerin yanında diğer antinöbet ilaç tedavileri de uzun dönemde kemik metabolizması üzerine
olumsuz etki gösterebilir.
Anahtar Kelimeler: İnfantil epileptik spazm sendromu, ACTH, kortikosteroid, kemik metabolizması, DEXA