Amaç: Yeni bir ortama uyum sürecinde yaşanan sosyal stres ve algılanandışlanma ile psikotik yaşantılar (PY) arasındaki ilişki incelenmiştir.Yöntem: Üniversiteye yeni başlayan öğrenciler (s: 164) son altı aydakiPY, sosyal ortama uyum stresi ve dışlanma için taranmıştır. Tarama, ToplumdaPsişik Yaşantılar Ölçeği'nin (CAPE - Community Assessment ofPsychic Experiences) pozitif yaşantılar boyutuyla yapılmıştır. Yeni sosyalçevredeki (üniversite sınıfı "dar çevre" ve İzmir şehri "geniş çevre") sosyalstres ve dışlanma sorgulanmıştır. Örneklem ortancaya göre düşük (ilk veikinci çeyreklik; s: 82) ve yüksek (üçüncü ve dördüncü çeyreklik; s: 82)CAPE gruplarına ayrılmıştır. Grupların dağılımı ile demografik olan veolmayan etkenler, sosyal stres ve dışlanma arasındaki ilişki incelenmiştir.Bulgular, üniversitede ilk yılı olmayanların dışlandığı ve grupların ilk ileson çeyreklik dilimlerle oluşturulduğu iki alt analiz ile test edilmiştir.Bulgular: Dar ve geniş sosyal çevrede algılanan dışlanma (düzeltilmiş?=0,08; %95 güven aralığı [GA]: 0,01-0,11), dar sosyal çevreye stresi(düzeltilmiş ?=0,02; %95 GA 0,01-0,04) yüksek CAPE grubunda yeralma olasılığını arttırıyordu. Ayrıca düşük anne eğitim düzeyi ve sigarakullanımı yüksek CAPE grubunda yer alma olasılığını arttırıyordu. Sosyalçevre ile PY arasındaki ilişki, ilk çeyreklik ve son çeyreklik arasındakikarşılaştırma ve analizlerde daha belirgindi. Sosyal çevreye ilk kez katılanama üniversitede ilk yılı olmayan öğrencilerin dışlandığı analizlerde sosyalçevre ile PY arasındaki ilişki ortadan kalkıyordu.Sonuç: Yeni bir sosyal ortama uyum sırasında yaşanan zorluklar PY riskiniarttırıyor olabilir. Bu ilişki sosyal stresin yüksek olduğu gruplarda(örneğin akademik başarısızlık ya da yüksek dışlanma algısı) daha belirgindir.
Objective: To evaluate the association between psychotic experiences(PEs) and social stress and discrimination during adaptation to a newsocial context.Method: First-term university students (n: 164) were screened todetermine if they had had any PEs, social adaptation-related stress,and/or perceived discrimination in the prior six months. The positivedimension of the Community Assessment of Psychic Experiences(CAPE) was used to define PEs. Social relations and discriminationin the students' new social contexts (both narrow (i.e., their class)and wider (i.e., urban environment) were screened with relevantquestionnaires regarding social capital and discrimination. Responderswere classified as either the "High CAPE" group (first and secondquartiles; n: 82) or the "Low CAPE" group (third and fourth quartiles;n: 82), which was used as the baseline/control group. Analyses includedassociations between these two groups and social stress, discrimination,and demographic/non-demographic variables. Results were re-analyzedafter excluding irregular students and regrouping with the first andfourth quartiles in CAPE.Results: High CAPE scores were associated with perceiveddiscrimination in narrow and wider social environments (adjusted ?:0,08; 95% CI: 0,01-0,11), and with adaptation-related stress in narrowsocial environment (adjusted ?: 0,02; 95% CI: 0,01-0,05). In addition,high CAPE scores were associated with smoking and lower maternaleducational level. Associations were stronger when the data was reanalyzedbased on the first and fourth quartiles. However, associationsbetween discrimination, social stress, and high CAPE scores wereattenuated after exclusion of irregular students.Conclusion: Adaptation-related social stress and perceiveddiscrimination in a new social context may increase the risk of PEs.This particular association seems to be more prominent in groups withhigher social stress (e.g., those with academic failure or high perceiveddiscrimination).
