Akademik Veri Yönetim Sistemi
XXI. ULUSAL ve IV. ULUSLARARASI BİYOİSTATİSTİK KONGRESİ, Antalya, Türkiye, 26 - 29 Ekim 2019, ss.101-102
Amaç: Baş boyun kanserlerinde boyun diseksiyonu gerçekleştirilirken aksesuar sinir hasarı sık görülmektedir. Aksesuar sinir hasarı trapez kasının işlevini etkiler ve skapular diskinezi görülür. Operasyon öncesi de kitlenin yerleşim yeri nedeniyle bu sinirin etkilenimi görülebilmektedir. Bu pilot çalışmanın amacı boyun kanserli hastalarda diseksiyon öncesi skapular diskinezi varlığını tahminlemede kas kitle ölçümünün manyetik rezonans (MR) ve ultrasonografi (USG) ile performanslarının değerlendirmektir.
Yöntem: Baş boyun kanserli 14 hasta (11 erkek, 3 kadın) çalışmaya dahil edilmiştir. 14 hastanın hem sağ, hem sol tarafından kas kalınlıkları ölçümü USG ve MR görüntüleme ile değerlendirilmiş olup skapular diskinezi varlığı ise McClure ve ark. tarafından tanımlanan prosedüre göre Skapular Diskinezi Testi ile belirlenmiştir. Ölçümlerin diskineziyi öngörme performansları ROC analizi ile değerlendirilmiştir. Trapez kası kalınlıkları alt, orta ve üst trapez olmak üzere 3 ayrı bölgeden değerlendirilmiştir. Görüntülemelerde kas yapısını en iyi ortaya koyan bölümler orta-üst ve alt olarak sıralanmaktadır. Bu nedenle üst ve orta bölümdeki ölçümlerin performansı daha ön planda incelenmiştir.
Bulgular: Sekiz hastada diskinezi saptanmamıştır. Diğer hastalarda hafif/orta/keskin bulgular elde edilmiştir. USG ile sağ üst trapez bölgesi diskinezi varlığı ROC eğrisi altında kalan alan istatistik olarak değerlendirildiğinde ayırt edici saptanmıştır (AUC=0,917, p=0,010). İncelenen 14 hastada lezyonların sağ taraf ağırlıklı olması nedeni ile “n” yeterliğinden kaynaklı ayırt edicilik sağ tarafta saptanmıştır.
Sonuç: Aksesuar sinir hasarı gelişen durumda, trapez kas işlev yitimi gerçekleşmeden, sorunu invaziv olmayan ucuz, hastaya rahatsızlık vermeyen görüntüleme yöntemleri ile erken tespit etmek önemlidir. Bu ön çalışmanın sonuçlarına göre üst trapez bölgesinde diskinetik hareket varlığı USG kas kalınlığı ölçümleri ile tahminlenebilmektedir. Bulgu ve sonuçlarımız operasyon öncesi belirtiler için geçerlidir. Operasyon sonrası 6. aya kadar izlem ile aynı görüntüleme tekniklerinin disknezi ile birlikte, trapez kas fonksiyonu olan omuz hareketlerinin sınırlanmasının gelişimi (donuk omuz) için ayırt ediciliği boylamsal olarak çalışılacaktır. Engelliliğin erken tanı ile önlenmesi, şiddetinin azaltılması için tanı testlerinin performansının incelenmesi önem taşımaktadır.
Teşekkür: Bu çalışma, Dokuz Eylül Üniversitesi özgelirleri ile Bilimsel Araştırma Projeleri Koordinasyon Birimi tarafından 2017.KB.SAG.053 proje numarası ile desteklenmektedir