Akademik Veri Yönetim Sistemi
V. Ulusal Fizik Eğitimi Kongresi, İstanbul, Türkiye, 14 - 16 Ocak 2022, ss.72
Bu araştırmanın amacı, Bilim ve Sanat Merkezlerinde (BİLSEM) eğitim alan üstün yetenekli öğrencilerin fizik
alanında bilimsel süreç becerilerini ölçmeye yönelik, geçerlik ve güvenirliği kanıtlanmış bir ölçme aracı geliştirmektir.
Alan yazında bilimsel süreç becerileri üzerine birçok çalışma olmasına rağmen üstün yetenekli öğrencilerle
yapılan çalışmaların sayısı azdır. Ayrıca alanyazında üstün yetenekli öğrencilerin fizik eğitiminde bilimsel süreç
becerilerini ölçmeye yönelik herhangi bir çalışmaya rastlanmamıştır.
Araştırmada, ölçme aracı olarak “Bilimsel Süreç Becerileri Testi (BSBT)” kullanılacaktır. İlgili alan yazın taraması
ve öğrencilerle birebir görüşmeler yoluyla geliştirilen testin geçerlik (kapsam ve görünüş geçerliliği) ve güvenirlik
çalışması (test ve madde analizleri) yapılmıştır. 25 maddeden oluşan BSBT hazırlandıktan sonra testin kapsam ve görünüş
geçerliliğini test etmek amacıyla fizik eğitimi alanında uzmanlaşmış dört öğretim üyesi tarafından kontrol edilmiştir.
Uzman görüşleri doğrultusunda testteki iki maddenin bilimsel süreç becerileri test yapısına uygun olmadığına karar
verilmiş ve testten çıkartılmıştır. Geriye kalan test maddelerinin (23 test maddesi) uygun olduğu sonucuna varılmıştır.
Test, güvenirlik çalışmaları amacıyla İzmir ilinde bulunan Narlıdere Sıdıka Akdemir Bilim ve Sanat Merkezi, Konak Şehit
Ömer Halisdemir Bilim ve Sanat Merkezi, Bornova Şehit Fatih Satır Bilim ve Sanat Merkezi ve Çiğli-Karşıyaka Aydoğan
Yağcı Bilim ve Sanat Merkezi’nde Özel Yetenekleri Geliştirme (ÖYG) Programına devam etmekte olan 11-14 yaş arası (6.,
7.,8. ve 9.sınıf düzeylerinde öğrenim gören) toplam 115 öğrenciye uygulanmıştır. Veriler 2019–2020 akademik yılının
güz döneminde toplanmıştır. Toplanan verilerin analizinde SPSS 15.0 paket programı kullanılmıştır. 23 maddeden oluşan
BSBT’nin madde güçlük indeksi ve madde ayırıcılık indekslerine bakılarak, 3 madde atılmış ve testin 20 maddelik nihaî
formu oluşturulmuştur. BSBT’nin KR20 güvenirlik katsayısı 0,93 bulunmuştur. Böylece testin güvenirliği yüksek çıkmıştır.
Bu bulgulara göre, BİLSEM öğrencilerinin fizik alanında bilimsel süreç becerilerinin ölçülmesinde geliştirilen testin
geçerlik ve güvenirliği sağlanmış bir ölçme aracı olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Üstün yetenekli BİLSEM öğrencileri için
geliştirilen BSBT’nin ilgili alan yazına katkısının olacağı ve bu alanda çalışma yapan diğer araştırmacılara da kaynak
oluşturacağı düşünülmektedir.