IX. Uluslararası İlişkiler Çalışmaları ve Eğitimi Kongresi, Mersin, Turkey, 26 May - 29 September 2022
Türkiye’deki akademik
yayıncılığın pek çok sorunu bulunmakla birlikte alanda çalışanların neredeyse
fikir birliğine vardığı en önemli sorunlar, yağmacı dergiler, yerel ama uluslararası
yayınevleri ve ücret karşılığı tez/yayın yapan ofislerdir. Bu sorunların Akademik
Teşvik Yönetmeliği’nin[1]
18 Aralık 2015’te yürürlüğe girmesinin ardından çığ gibi büyüdüğünü söylemek
mümkündür. Selçuk Beşir Demir’in 2018 yılında yayınladığı bir araştırmanın
sonuçlarına göre Türkiye, yağmacı dergilerde en çok yayın yapan ülkeler
arasında Hindistan ve Nijerya’dan sonra 3. Sıraya yerleşmiştir.[2]
Öte yandan sosyal medyada neredeyse her hafta, intihal vakaları, yağmacı dergilerde
yapılan yayınlar, para karşılığı yazdırılan tezler ve makalelerle ilgili
haberler çıkmaktadır. Ancak soruşturmanın gizliliği prensibi nedeniyle belirli
bir zaman aralığında bu başlıklarda YÖK, ÜAK veya rektörlüklere kaç şikâyetin
yapıldığını, kaç disiplin soruşturması yürütüldüğünü, kaç kişinin ceza aldığını
veya kaç olayın adli vaka haline geldiğini öğrenmek mümkün değildir. Öte yandan
bu sorunları çözmek veya caydırıcı tedbirler alabilmek Uluslararası İlişkiler
alanında çalışanların çabalarının ötesinde daha makro ölçekte bir irade ve
çabayı gerektirmektedir. Bu kısıtlılıklardan hareketle bu sunumun amacı,
akademik yayıncılıktaki sorunları doğru teşhis etmek ve sorunlara dair çözüm
önerileri ve tedbirleri Uluslararası İlişkiler camiası özelinde tartışmaya
açmaktır.