Akademik Veri Yönetim Sistemi
İzmir Arkeoloji ve Kültür Tarihi Toplantıları 2 - 1. Birgi Sempozyumu, İzmir, Türkiye, 12 - 13 Aralık 2013
2. Abdülhamit, 1876 yılında Osmanlı tahtına çıkmasının üzerinden dokuz ay bile geçmeden kendisini 93 Harbi olarak bilinen, imparatorluk açısından çok tehlikeli bir olayla karşı karşıya bulmuştu. Savaşın ciddiyeti, beraberinde Batı Anadolu’da çözülmesi gereken eşkıyalık sorununu da gündeme getirmişti. Bölgedeki eşkıyalık faaliyetleri, savaşlar sırasında devleti iki açıdan olumsuz etkiliyordu. Hem çetelerle mücadele için takip kollarında görev almak üzere sürekli asker görevlendirilmekte, hem de savaşa katılmak istemeyen asker kaçaklarının dağa çıkıp çetelere katılması nedeniyle bölgeden beklenilen asker ihtiyacı karşılanamamaktaydı. Devlet, daha önce Kırım Savaşı’nda da denenmiş olan bir yönteme başvurmuştu. Eşkıyalık sorununu en azından savaş süresince bitirerek iç huzuru dengelemek amacıyla Ege bölgesindeki çeteleri dağdan indirip Osmanlı ordusu saflarında Ruslarla savaşmak için ikna etmeye çalışacaktı. 2. Abdülhamit bu planı hayata geçirmek için 1877 yılında savaşa katılmayı kabul edecek olan zeybekler için genel af ilan etti. Savaş devam ederken Çakırcalı Ahmet, Bakırlı Mehmet gibi yüze çıkan efeler zeybekleriyle birlikte silâhaltına alındı ve bir müddet talim yaptırıldıktan sonra cepheye gönderilmek üzere Aydın’dan İstanbul’a sevk edildiler. Zeybek Asakir-i Muavenesi olarak anılan birlikler, buradan da Rumeli’deki ve Kafkasya’daki cephelere gönderildiler. Kimi zaman cephelerde gösterdikleri başarılar nedeniyle ödüllendirilen kimi zaman ise köy bastıkları için divan-ı harpte cezalandırılan zeybeklerin silâhaltındaki yaşamları savaşın başlamasından sonra yaklaşık on ay sürdü. Bu bildiride; 93 Harbi’nde görev alan Ödemiş Zeybek Taburları devlet-eşkıya ilişkisi bağlamında ele alınacaktır.