Akademik Veri Yönetim Sistemi
ICESSER 3rd International Congresson Emprical Social Sciences,Economy,Management and Education Research, 22 - 23 Ocak 2022, ss.18
Bu araştırmanın amacı, ortaöğretim Kimya dersinde Elektrokimya ünitesindeki bazı kavramlara
yönelik öğrencilerin metaforik algılarını belirlemektir. Çalışma İzmir İlinde bulunan bir
ortaöğretim kurumunun iki farklı 11. Sınıf şubesinde kimya dersine devam eden toplam 45
kişilik bir grup üzerinde araştırmacılar tarafından gerçekleştirilmiştir. Öğrencilere indirgen
madde, yükseltgen madde, anot, katot, tuz köprüsü, elektrokimyasal pil, galvanik hücre
kavramlarını bir şeylere benzetmelerini ve bunların nedenlerini açıklamalarının istendiği
metafor formu verilmiştir. Bu formlar aracılığı ile öğrencilerin bu kavramlara ilişkin olarak
geliştirdikleri metaforlar ve bu metaforların ortak özellikleri belirlenmeye çalışılmıştır.
Öğrencilerin oluşturduğu bu metaforlar ve metaforlara ait algılar araştırmanın temel veri
kaynağını oluşturmaktadır. Elde edilen verilerin değerlendirilmesi içerik analizi ile
gerçekleştirilmiştir. Çalışma 45 öğrenci üzerinde uygulanmış ancak metafor kurabilen veya
kurduğu metaforun nedenlerini mantıklı bir şekilde açıklayabilen 35 öğrencinin çalışması
değerlendirilmiştir. Öğrencilerin yaptığı çalışmaların analiz edilmesi ve yorumlanması;
adlandırma aşaması, kategori geliştirme, geçerlik ve güvenirliği sağlama ve oluşturulan
metaforlara göre yorumlama aşaması şeklinde gerçekleştirilmiştir. Öğrencilerin çalışmadaki
kavramları başka nesnelerle ilişkilendirdikleri zaman oluşturulan metaforlar frekans ve yüzde
olarak gösterilmiştir. Çalışmanın verileri analizlendiği zaman öğrencilerin yüksek yüzdede
oluşturduğu metaforlar, indirgen madde yükseltgenme yönünden dost, yükseltgen madde
indirgenme yönünden düşman, anot yük yönünden mutlu insan, katot yük yönünden mutsuz
insan, tuz köprüsü işlev yönünden devre anahtarı, elektrokimyasal pil için işlev yönünden
santral şeklindedir. Çalışmanın sonucunda öğrencilerin günlük hayatta karşılaştıkları olay,
nesne, duygu ve düşüncelerden yola çıkarak benzetmeler kurdukları ortaya çıkmıştır.
Öğrencilerin; dost, düşman, mutlu, mutsuz ,trafo, santral gibi daha anlaşılır ifadeleri soyut
kavramların yerine kullanmış olmaları araştırmanın sonucunun anlamlı olduğunu
göstermektedir. Verilen cevapların güncel hayata yakınlığı göz önüne alındığında sonuçların
gerçekçiliği saptanmıştır.
Anahtar Kelimeler: Metafor, kimya dersi, elektrokimya ünitesi