SEPTOPLASTININ BILIŞSEL IŞLEVLERE ETKISININ, KOKU VE BURUN TIKANIKLIĞININ DÜZELMESI ÜZERINDEN DEĞERLENDIRILMESI


Huseynzada S., Çakır Çetin A., Ecevit M., Akgül Ö.

45.Türk Ulusal Kulak Burun Boğaz ve Baş Boyun Cerrahisi Kongresi, Girne, Kıbrıs (Kktc), 23 - 27 Ekim 2024, ss.14-15, (Tam Metin Bildiri)

  • Yayın Türü: Bildiri / Tam Metin Bildiri
  • Basıldığı Şehir: Girne
  • Basıldığı Ülke: Kıbrıs (Kktc)
  • Sayfa Sayıları: ss.14-15
  • Dokuz Eylül Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

 Amaç: Nazal hava akımının azalmasına bağlı koku alma bozuk luğu, nazal septum deviasyonuna bağlı burun tıkanıklığı olan ya da septoplasti operasyonu geçiren hastalarda sık görülen bir semptom dur. Ciddi burun tıkanıklığı olan hastalarda bilişsel değişiklikler or taya çıkabilir. Literatürde burun tıkanıklığının bilişsel işlevler üzerine etkisi olduğu bildirilmiştir.Bu çalışmada septoplastinin bilişsel işlev lere etkisinin, koku ve burun tıkanıklığının düzelmesi üzerinden de ğerlendirilmesi ile ilgili daha önce yapılmış olan bir çalışmaya rast lanmadığı için araştırmamızın bu noktada önem taşıdığı söylenebilir. Gereç ve Yöntem:İleriye dönük araştırmamıza septum deviasyo nu nedeniyle septoplasti operasyonu yapılan 50 hasta dahil edildi. Tüm hastalara operasyon öncesi yaş, cinsiyet, PNİF, Nose, video ile kayıtlı diagnostik nazal endoskopi, Sniffin’ Sticks Koku Testi (SS) ve retronasal koku eşik testi (RKT) ve bilişsel işlevi değerlendirilmesi için bir nöropsikolojik test olan Stroop testi yapılmıştır.Deviasyon derecesi ve bölgeleri cottle sınıflamasına göre yapılmıştır. Operasyon sonrası altıncı ayda yukarıda bahsedilen testler aynı şekilde tekrar edildi. IBM SPSS Statistics 24.0 programı kullanılarak değerlendi rildi. Normal dağılıma uyan tekrarlı grup karşılaştırmaları Paired Samples T-Testi, uymayanlarınki ise Wilcoxon Testi ile yapıldı. 10 SÖZEL BİLDİRİLER SÖZEL BİLDİRİLER 45. TÜRK ULUSAL KULAK BURUN BOĞAZ VE BAŞ BOYUN CERRAHİSİ KONGRESİ Kategorik verilerin tekrarlı ölçüm analizi için Mc Namer Testi kulla nıldı. Minimum anlamlılık sınırı p<0.05 olarak kabul edildi. Bulgular:Çalışmamızın katılımcılarının 16(%32) kadın, 34(%68) erkekti. Septum deviasyon derecesi 3(%6)hastada hafif, 23(%46) hastada orta, 24(%48)hastada şiddetliydi. Deviasyon yönü 27(%54)hastada sağ nasal pasajta,23(%46) hastada sol nasal pa sajta izlendi. Cottle sınıflaması bölge 1’de 4(%8) hasta,bölge 2’de 9 (%18) hasta,bölge 3’te 33(%66)hasta,bölge 4’de 4(%8) has tada deviasyon vardı. Operasyon öncesi yapılan SS’de 31(%62) hasta normozmik, 19(%38) hasta hipozmik, RKT’e göre 27(%54) hasta normozmik,23(%46) hasta hipozmik,Stroop A bölümün de 35(%70)hasta normal,15(%30) hasta HKB şüpheli,Stroop B bölümünde 38(%76) hasta normal,12 (%24) hasta HKB şüpheli, Stroop C bölümünde 42(%84) hasta normal, 8(%16) hasta HKB şüpheli, Stroop D bölümünde 28(%56) hasta normal, 22(%44) hasta HKB şüpheli olarak değerlendirildi. Operasyon sonrası al tıncı ayda yapılan SS’de 42(%84) hasta normozmik, 8(%16) has ta hipozmik, RKT’e göre 42(%84) hasta normozmik,8(%16) has ta hipozmik,Stroop A bölümünde 41(%82) hasta normal,9(%18) hasta HKB şüpheli,Stroop B bölümünde 43(%86) hasta nor mal,7(%14) hasta HKB şüpheli, Stroop C bölümünde 45(%90) hasta normal, 5(%10) hasta HKB şüpheli, Stroop D bölümünde 41(%82) hasta normal, 9(%18) hasta HKB şüpheli olarak saptandı. İstatistiğimizde normal dağılan verimiz Pnif global(preop ortalama 66,4 ±25,5,postop ortalama 99±28,3),Stroop C (preop ortalama 75,4 ±20,postop ortalama 65,9±16,6)ve Stroop D(preop ortalama 42,8 ±17,2,postop ortalama 35,5±14,3) bölümünde operasyon öncesi ve sonrası paired samples t-testi ile anlamlı farklılık vardır. (sırasıyla; p = 0.000,p=0.000,p=0.000).Normal dağılmayan veri ler; Sniffin Sticks ayırt etme(preop min.max 4/16,postop min.max 5/16),Nose(preop min.max 4/18,postop min.max 0/14),Retronasal koku testi eşik (preop min.max 1/13,postop min.max 6/13),Stroop A(preop min.max 25/80,postop min.max 25/58),Stroop B(preop min.max 22/70,postop min.max 20/70),operasyon öncesi ve son rası wilcoxon signed ranks testi ile anlamlı farklılık vardır(sırasıyla; p = 0.002, p = 0.000,p = 0.000,p = 0.000,p=0,001). Kategorik verilerin tekrarlı ölçüm analizi için Mc Namer Testi ile pre op SS ile postop SS arasında,preop RKT ile postop RKT arasında,preop Stroop A ve D tarama kesme noktasında postop Stroop A ve D tarama kesme noktasında anlamlı farklılık vardır. (sırasıyla; p = 0.007,p=0.000,p=0.031,p=0,000) Sonuç:Çalışmamıza göre septoplasti operasyonu ile burun tıka nıklığının düzelmesi ortonasal,retronasal kokuyu ve bilişsel işlevleri iyileştirmiştir. Anahtar kelimeler: septoplasti,koku,bilişsel işlev