Akademik Veri Yönetim Sistemi
4. Uluslararası 5. Ulusal Halk Sağlığı Hemşireliği Kongresi., Ankara, Türkiye, 16 - 18 Nisan 2025, ss.166, (Özet Bildiri)
Giriş ve
Amaç: Son yıllarda doğal ve
insan yapımı felaketlerin sıklığı ve şiddeti dünya genelinde artmaktadır.
Afetler, engelli bireyleri orantısız bir şekilde etkiler. Bu çalışma, deprem
sonrası konteyner kentte yaşayan ve engelli bireylere gayri resmi bakım
sağlayan bireylerin deneyimlerini incelemeyi amaçlamıştır.
Gereç ve Yöntem: Araştırmada
niteliksel araştırma yöntemlerinden fenomenolojik (olgubilim) araştırma
tasarımı kullanılmıştır. Araştırma Malatya’da yer alan ve yaklaşık 10.000
nüfusun yaşadığı bir alanda kurulmuş Teknokent Konteyner Kenti’nde Mart -Nisan
2024 tarihleri arasında gerçekleştirilmiştir. Bu bölgede yaşayan engelli bireye
bakımveren informal bakımvericiler araştırmanın evren ve örneklemini
oluşturmaktadır. Araştırmada amaçlı örneklem yöntemlerinden
ölçüt örneklem yöntemi kullanılmış olup ölçüt örneklem kriterleri olarak;
konteyner kentte yaşıyor olması ve özel gereksinimi olan bireye bakım veriyor
olması ve çalışmaya katılmayı kabul etmiş olması belirlenmiştir.Çalışma 9 katılımcı ile tamamlanmıştır. Veriler,
sosyodemografik özellikler formu ve yarı yapılandırılmış form kullanılarak toplanmıştır.
Elde edilen veriler içerik analizi yoluyla değerlendirilmiştir. Çalışmanın
yapılabilmesi için Konteynerkent Yönetiminden yazılı izin, katılımcılardan
yazılı ve sözlü izin ve Dokuz Eylül Üniversitesi Girişimsel Olmayan
Araştırmalar Etik Kurulu’ndan etik kurum izi alınmıştır (tarih: 13.03.2024 ve karar no:
2024/10-20).
Bulgular: Tüm katılımcılarımız kadın olup, yaşları 32 ile 70 arasındadır.
Katılımcılarımızın bakım verme süreleri en az 9 yıl, en fazla 37 yıl arasında
değişiklik göstermektedir. Yapılan içerik analizi sonucunda çalışmada iki ana
tema ve bu temalara bağlı toplam yedi alt tema ortaya çıkmıştır. ‘Konfor
Alanının Değişimi/Fiziksel Ortama Uyum’ ana temasına bağlı olan alt temalar; ulaşım sorunları, maddi kaygılar, fiziki ve kişisel alan sorunları ve öz
bakım eksikliği iken; 'Olumlu
Bakış Açısı' ana temasına bağlı; güvenlik,
sosyal çevre ve yaşam, maneviyat/inanç alt temalarıdır.
Sonuçlar: Bu çalışma geleceğe yönelik çözüm önerileri
oluşturmada özellikle birinci basamak sağlık hizmet sunucuları, yerel
yönetimler/hükümet gibi karar vericiler için yararlı sonuçlar içermektedir. Bu çalışmanın bulguları, engelli bireylerin ve
bakıcılarının güçlendirilmesi, afet yönetim planlarına dahil edilmeleri
gerektiğini vurgulamaktadır. Engelli rehabilitasyon merkezleri düzenli,
ücretsiz bakım sağlamalı, konteyner yerleşim alanındaki sağlık birimleri ise ev
ziyaretleri yapmalıdır. Çalışma, fiziksel ve sosyal çevrenin sağlık üzerindeki
etkisinin ele alınmasının ve her iki bireyin yaşam kalitesini artırmak için
proaktif önlemlerin teşvik edilmesinin önemini vurgulamaktadır.