Avrupa Birliği’ne Uyum Sürecinde Türkiye’nin Tarım Alanlarına Yaklaşımının Planlama Mevzuatı Bağlamında İncelenmesi


Şırkı E., Efe Güney M.

3. Uluslararası Kapadokya Bilimsel Araştırmalar Kongresİ, Nevşehir, Türkiye, 11 - 12 Aralık 2022, ss.1260-1267

  • Yayın Türü: Bildiri / Tam Metin Bildiri
  • Basıldığı Şehir: Nevşehir
  • Basıldığı Ülke: Türkiye
  • Sayfa Sayıları: ss.1260-1267
  • Dokuz Eylül Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Türkiye, 1957 yılından itibaren Avrupa Birliği’ne (AB) üye olma konusunda çalışmalar yapmaktadır. Bununla birlikte Birliğin önemli gördüğü konulardan birinin tarım olmasına rağmen Türkiye’de hâlâ tarım alanlarını koruyacak ve yere özgü üretimi destekleyecek politikalar mevcut değildir. Ek olarak, Türkiye’de şehir planlama meslek alanı tarım sektörünü gözeten bir içerikte olmadığından şehirleşme, imar planları aracılığıyla tarım alanları üzerinde gerçekleşmektedir. AB’nin ilk ortak politikası en çok mali kaynak ayırdığı ortak tarım politikasıdır ve Birlik’in bu politikalarda büyük ölçüde başarıya ulaştığı kabul edilmektedir. Ancak AB ile Türkiye arasında tarım alanlarına yaklaşımda ve tarım alanlarındaki üretim koşullarında büyük farklılıklar olduğundan, Türkiye tarım alanında henüz beklenen başarıya ulaşamamıştır. Bir başka deyişle, uyum süreci boyunca Türkiye tarımda modernleşme, kırsal kalkınma, gıda güvenliği, hayvan refahı vb. konularda beklenen gelişmeleri kaydedememiş ve gümrük birliğine tarım ürünleri dâhil edilmemiştir. Bununla birlikte Türkiye adaylığından vazgeçmemiş ve Ortak Tarım Politikasına katılmak için önkoşul olan beş kriteri yerine getirmek amacıyla Tarım ve Kırsal Kalkınmayı Destekleme Kurumunu kurmuştur. Ek olarak tüm bakanlıklara olduğu gibi Tarım ve Orman Bakanlığı’nda da AB ile ilgili birimler oluşturulmuştur. Bu süreçte AB’den kırsal kalkınma, tarım ve hayvancılık alanlarında maddi destekler alınmıştır. Henüz üyelik gerçekleşmemiş olsa da uyum için birçok politikada değişiklik yapılmıştır. Avrupa Mekânsal Gelişme Perspektifi ve AB politikaları düşünüldüğünde AB uyum sürecinin Türkiye’deki planlama ve tarım mevzuatına etkisi önemlidir. Bu bildiri Türkiye’nin AB’ye aday olduğu tarihten itibaren, Türkiye’deki tarım alanları ve imar mevzuatı konusundaki gelişmeleri irdeleyerek sorunları belirleyecek ve önerilerde bulunacaktır. Anahtar kelimeler: Kırsal planlama, şehir planlama, mevzuat, Türkiye, Avrupa Birliği uyum süreci, Ortak Tarım Politikası