2. Uluslararası Endüstriyel ve Çevresel Toksikoloji Kongresi, 18 - 25 Kasım 2020, ss.110
Giriş: İş sağlığı kavramının babası olarak bilinen İtalyan hekim
Bernardino Ramazzini’nin hekimlere; “hastalarınıza mesleğini
sorunuz” şeklindeki öğüdü oldukça önemlidir. Bu olgu sunumunda,
aldığı tedaviye rağmen astım hastalığı kontrol edilemeyen bir olgu
vasıtasıyla meslek öyküsünün önemi anlatılacaktır.
Olgu: 28 yaşında astım tanılı erkek hasta, göğüs hastalıkları
uzmanı tarafından kliniğimize yönlendirildi. Olgu son bir yıldır
nefes darlığı ve hırıltı yakınması tarifliyordu. Yaklaşık 2 aydır
astım tanısı ile tedavi almasına rağmen fayda görmediğini ifade
etti. Sigara hiç içmemişti. Olgunun fizik muayenesinde bilateral
ronküsler mevcuttu.
İş öyküsüne göre, son 3 yıldır bir deri fabrikasında tıraşlama
operatörü olarak çalışmaktaydı ve krom deriyi tezgâha alıp,
kenarlarını bıçakla düzeltme işini yapıyordu. Bu esnada çok
toz olduğunu ifade ediyordu. Olgunun tezgâhının yanında
derilerin yumuşatıcı ve renklendirici kimyasallar ile muamele
edildiği dolap bölümü olduğu öğrenildi.Ayrıca dolaplar
günde 1 defa çamaşır suyu ile yıkanıyordu.
Olgunun radyolojik değerlendirme bulguları olağan
saptandı. Spirometrik incelemede orta düzeyde obsrüktif
fonksiyonel kısıtlılık mevcuttu. Reversibilite testi pozitif
saptandı (FEV1_değişkenliği;600ml_%26). Olguya 2 hafta
işyerinde, 2 hafta istirahatte günde 4 kez PEF(pik ekspiratuar
akım) izlemi yapıldı. Çalışma günlerinde, istirahate göre
günlük PEFdeğişkenliğinde anlamlı artış ve ortalama PEF
değerlerinde anlamlı düşme saptandı (Resim 1). İş yerinde
kullanılan kimyasalların toksikolojik araştırması yapıldı,
duyarlaştırıcı ve irritan özellikleri tanımlandı (Tablo 1).
Olgunun öyküsü, klinik ve fonksiyonel değerlendirmesi
sonucunda mesleksel astım tanısı konuldu. İş ortamındaki
tanımlan riskler iş yeri hekimi ile paylaşıldı. Olgunun
maruziyetlerinin önlenmesi sağlandı.
Sonuç: Meslek hastalığı tanısı için meslek öyküsü anahtar
öneme sahiptir. Astımda tedavi, maruziyet önlenmediği sürece
eksik kalacaktır. Bu nedenle hastalara mesleklerini sormak, iş ve
iş dışı maruz kalımlarını tanımlamak önemlidir.