Akademik Veri Yönetim Sistemi
19. Aile Hekimliği Güz Okulu, Lefkoşa, Kıbrıs (Kktc), 24 Eylül - 28 Aralık 2025, ss.127, (Özet Bildiri)
Amaç: Periferik arter hastalığı (PAH), genellikle geç tanı alan, yürüyüşle ortaya çıkan bacak ağrısı (intermittan kladikasyo) ile seyreden, aterosklerotik bir damar hastalığıdır. Aile sağlığı merkezlerinde bu hastalığın tanınması, erken müdahale ile komplikasyonların önlenmesi açısından önemlidir. Ancak bu hastalık birinci basamakta çoğu zaman göz ardı edilmekte, bacak ağrısı yakınması ağrı kesicilerle geçiştirilmektedir. Bu olgu, aile hekimliğinde kladikasyo sorgulamasının PAH tanısındaki belirleyici rolünü vurgulamak amacıyla sunulmuştur. Yöntem: 62 yaşında erkek hasta, bacak ağrısı şikayetiyle aile sağlığı merkezine başvurdu. Hastanın tıbbi özgeçmişinde diabetes mellitus, hipertansiyon ve hiperlipidemi mevcuttu. Sigara kullanımı vardı. Daha önce benzer şikayetlerle başvurular yaptığı ve ağrı kesici tedavi aldığı öğrenildi. Ağrı öyküsü detaylandırıldığında, hastanın belirli bir mesafe yürüdükten sonra baldır bölgesinde ağrı hissettiği, ağrının istirahatle gerilediği saptandı. Fizik muayenede bacaklarda renk değişikliği ve uyuşukluk saptanmadı; ancak periferik nabızlar zayıf olarak alındı. Bu bulgular üzerine periferik arter hastalığı ön tanısı ile ayak bileği-kol indeksi (AKİ) ölçümü yapıldı. AKİ değeri 0.9’un altında bulundu. Bulgular: Düşük AKİ değeri, hastanın klinik bulguları ile birlikte değerlendirildiğinde periferik arter hastalığı ön tanısını destekledi. Hasta ileri tetkik ve tedavi amacıyla kardiyovasküler cerrahi bölümüne sevk edildi. Yapılan doppler ultrasonografi sonucu periferik arter hastalığı tanısı doğrulandı. Hastaya uygun medikal tedavi başlandı ve yaşam tarzı değişikliği önerildi. Sonuç: Periferik arter hastalığı, birinci basamakta dikkatli anamnez ve fizik muayene ile tanınabilir. Aile hekimleri, özellikle risk faktörleri taşıyan bireylerde bacak ağrısı yakınmasını detaylı kladikasyo sorgulamasıyla değerlendirmelidir. Yürümekle ortaya çıkan, istirahatle azalan ağrı PAH için uyarıcı olmalıdır. Ayak bileği-kol indeksi ölçümü gibi basit, maliyetsiz ve birinci basamakta uygulanabilir tanı yöntemleri, aile hekimlerinin erken tanı koymasında yardımcıdır. Bu olgu, kladikasyo sorgulamasının PAH tanısında ne denli kritik bir rol oynadığını ve aile hekimliğinde bu tür vakaların aktif sorgulama ile kolaylıkla fark edilebileceğini ortaya koymaktadır. Anahtar Kelimeler: aile hekimliği, intermittan kladikasyo, periferik arter hastalığı