Onkoloji hastalarının acil servis başvurularına COVİD-19 pandemisinin etkisinin incelenmesi


Önder M., Yavuzşen T.

11.Onkolojide Arayışlar Sempozyumu, İzmir, Turkey, 15 - 17 December 2023, vol.1, no.10574663, pp.1-66

  • Publication Type: Conference Paper / Summary Text
  • Volume: 1
  • City: İzmir
  • Country: Turkey
  • Page Numbers: pp.1-66
  • Dokuz Eylül University Affiliated: Yes

Abstract

GİRİŞ: Kanser fiziksel, sosyal, ekonomik ve ruhsal yönlerden ağır yük oluşturan ciddi bir hastalıktır. Günümüzde kansere yönelik verilen tedaviler ve bu tedavilere bağlı yaşanan yan etkiler, birçok kanser hastasının acil servisler başta olmak üzere sağlık hizmetlerinin kullanımının artmasında etkili olmuştur. 2019 yılında Çin'in Wuhan kentinde ortaya çıkan ve kısa sürede tüm dünyada etkileri görülen COVİD-19 pandemisinin, kanser hastalarının acil servis başvuruları ile ilişkisi hakkında literatürde sınırlı sayıda çalışma mevcuttur. AMAÇ: Bu çalışmada, kanser hastalarının acil servis başvurularının özellikleri ve COVİD-19 pandemisinin bu başvurular üzerine olan etkileri araştırılmıştır. GEREÇ VE YÖNTEM: Çalışmamıza Dokuz Eylül Üniversitesi Hastanesi Acil Servis kliniğine 01/04/2018-01/07/2018 ve 01/04/2020-01/07/2020 tarihleri arasında başvuran ve Tıbbi Onkoloji bölümüne konsültasyon istenen, kanser tanılı 279 hasta dahil edildi. Bu hastaların hastane veri tabanı üzerindeki anamnez verileri, laboratuvar ve görüntüleme tetkikleri retrospektif olarak incelendi. BULGULAR: Acil servise başvuran hastaların %62,4'ü erkekti. Hastaların yaş ortalaması 62.5±11,63 idi. COVİD-19 pandemisi döneminde (%34,6) kanserli hastaların acil servis başvurularında, COVİD-19 öncesi döneme (%65,4) göre belirgin ölçüde azalma görüldü. Acil servise başvuran hastalar en sık (%24,7) solunum sistemi semptomları ile başvurmakta idi. Başvuru semptomları arasında kanama grubunda COVİD-19 döneminde artış (%12,5) görülmüş olup; istatistiksel açıdan anlamlı idi (p<0,05). Acil servise başvuran hastaların %49,1'inin önlenebilir bir semptomla başvurduğu görüldü; en sık önlenebilir neden ateş (%36,5) idi. Acil servise başvuran hastaların %67,4'üne yatış endikasyonu konulmuş idi ve bunların %83'ü metastatik evrede idi. Acil servise önlenebilir nedenlerle başvuran hastaların %54,7'sine yatış endikasyonu konulmuş idi. COVİD-19 döneminde önlenebilir nedenlerle başvurup yatış endikasyonu konulan hastaların (%48,9) oranında bir düşüş görülmüş olup; istatistiksel açıdan anlamlı idi (p<0,05). Acil servise başvuran ve yatış endikasyonu konulan hastaların CAR (CRP/Albümin) oranlarının mediyanı (38,78); taburcu olan hastalara (26,58) göre daha yüksekti ve bu fark istatiksel açıdan anlamlı idi. SONUÇ: Çalışmamızda, literatür ile benzer şekilde COVİD-19 pandemisi döneminde kanserli hastaların acil servis başvurularında belirgin azalma olduğu görüldü. Kanser hastalarının acil servis başvurularındaki önlenebilir nedenleri belirlemek, hem finansal hem de acil servislerin etkin kullanımının yönetimi açısından oldukça değerli olacaktır. Acil servise önlenebilir nedenlerle başvuran hastaların COVİD-19 döneminde yatış oranlarında azalma görülmesi, bu başvuruların önemli bir kısmının ayaktan tedavi edilebileceğini ve buna yönelik ülkemizde çalışmalar yapılması gerektiği gerçeğini bizlere göstermektedir. ANAHTAR KELİMELER: Kanser tanılı hastalar, COVİD-19 pandemisi.