Akademik Veri Yönetim Sistemi
El Ruha 13. Uluslararası Bilimsel Araştırmalar Kongresi , Cairo, Mısır, 2 - 07 Temmuz 2025, ss.43-52, (Tam Metin Bildiri)
ÖZET Amaç: Günümüzde merak edilen konular üzerine araştırma yapmak amacıyla YouTube video paylaşım platformu sıklıkla kullanılmaktadır. Bu çalışmanın amacı YouTube platformunda bulunan ofis tipi beyazlatma ile ilgili Türkçe anlatıma sahip videoların kalite ve içeriklerinin analiz edilmesidir. Gereç ve Yöntemler: YouTube platformunda ‘‘ofis tipi diş beyazlatma’’ anahtar kelimesi kullanılarak arama yapılmıştır. Arama sonucunda çıkan ilk 100 video izlenmiş, araştırma kriterlerine uyan 32 video çalışmaya dahil edilmiştir. Çalışmaya dahil edilen videoların; süresi, yüklenme tarihinden itibaren geçen gün sayısı, izlenme sayısı, beğeni sayısı, beğenilmeme sayısı ve yorum sayısı kaydedilmiştir. Ayrıca bu videoları yükleyen kaynak (diş hekimi, ticari, bireysel) ve anlatımı gerçekleştiren kişi (diş hekimi, hasta) bilgileri kaydedilmiştir. Videolara ait izlenme oranı, etkileşim indeksi, bilginin güvenilirliği indeksi (JAMA) ve video tabanlı sağlık bilgilerinin kalitesini değerlendirmek için kullanılan ‘‘Küresel Kalite Skoru (GQS)’’ değerleri hesaplanmıştır. Videoların Küresel Kalite Skoru hesaplanırken 8 alt başlıktan oluşan bir puanlama sistemi kullanılmıştır: ofis tipi diş beyazlatmanın tanımı, prosedürün açıklanması, avantajları, endikasyonları, kontrendikasyonları, işlemin kalıcılığı, işlem kaynaklı komplikasyonlar ve işlemin maliyeti. Bulgular: Çalışmaya dahil edilen videoların çoğunun (%87,5) anlatıcısı diş hekimidir. Ancak yapılan MannWhitney U testi sonucunda; anlatıcısı hasta olan videoların ortalama izlenme oranı, anlatıcısı diş hekimi olan videoların ortalama izlenme oranına kıyasla anlamlı derecede daha yüksek bulunmuştur (p = 0,023; p <0,05). Videoların %22’sinin zayıf, %41’inin orta, %28’inin iyi ve %9’unun çok iyi kalitede bilgi içeriğine sahip olduğu hesaplanmıştır. Zayıf kalitede bilgi içeriğine sahip videoların ortalama süresi, diğer videolara kıyasla anlamlı derecede daha düşük bulunmuştur (p <0,05). Sonuç: YouTube platformunda ofis tipi diş beyazlatma tedavisine yönelik hazırlanmış videoların bilgi sağlama açısından sınırlılıkları olduğu belirlenmiştir. Bu nedenle, hastaların bu tedaviyle ilgili bilgi almak için diş hekimliği kliniklerine doğrudan başvurup diş hekimlerinden bilgi almasının daha doğru ve güvenilir olabileceği düşünülmektedir. Anahtar kelimeler: Ofis tipi diş beyazlatma, internet, diş hekimliği.