Balıkesir İlahiyat Dergisi (BAİD), sa.14, ss.169-190, 2021 (Hakemli Dergi)
Bu çalışma, Tefsir Usûlü’ne dair kaleme alınmış eserlerin telif edilme sebeplerini ortaya koymak amacıyla
yapılmıştır. Böyle bir amaç doğrultusunda kronolojik olarak farklı dönemlerde kaleme alınan Muhâsibî’nin
el-Akl ve Fehmü’l-Kur’ân, Kâfiyeci’nin et-Teysîr fî Kavâidi ‘İlmi’t-Tefsir ve Subhî Sâlih’in Mebâhis fî ‘Ulûmi’l-Kur’ân adlı eserleri örneklem olarak seçilmiştir. Her biri farklı dönemde kaleme alınan bu eserlerin ortaya
konulma gerekçeleri müellifleri tarafından açıklansa da aslında bu eserlerin başka sebeplere binaen kaleme
alındığı anlaşılmaktadır. Bunun tespiti için de müelliflerin, dönemlerindeki ilmî konumları ve siyasî tutumları
tespit edilmiş ve eserleri üzerindeki etkileri ortaya konulmuştur. Üç ayrı dönemde kaleme alınan ve üç ayrı
müellif özelinde yapılan bu çalışmada, müelliflerin eserlerini kaleme almadaki en etkin faktörün
dönemlerindeki fikrî, siyasî ve ilmî anlayışa karşı refleksle yazıldığı tespit edilmiştir.