EVALUATING THE POSSIBLE CONSEQUENCES OF RUSSIA'S EXCLUSION FROM THE COUNCIL OF EUROPE


Göktaş E. B.

Uluslararası Necmettin Erbakan Hukuk Kongresi, Konya, Turkey, 13 - 15 May 2022, no.149, pp.519-548

  • Publication Type: Conference Paper / Full Text
  • City: Konya
  • Country: Turkey
  • Page Numbers: pp.519-548
  • Dokuz Eylül University Affiliated: No

Abstract

The armed attacks launched by Russia against Ukraine in February 2022 have been subject to discussions in many different areas in the international arena. The fact that the attacks were against international law and obligations arising from international law, and the presence of serious violations of the human rights, caused a reaction against Russia from the day the attacks initiated. Both regional and global international organizations and national communities condemned the attacks in various ways and stated that they were against Russia. Furthermore, they started to take some measures to prevent the attacks and called on Russia to end the attacks. Despite this, the fact that the attacks did not come to an end encouraged the organizations to take action. With regards to this context, the Council of Europe, whose main objective is to protect human rights, did not remain silent against serious human rights violations. The Council has taken many decisions on the issue and first of all, it aimed to prevent Russia’s violations by using dialogue and cooperation methods. However, Russia’s will to continue the attacks forced the Council of Europe to react more harshly. Respectively, the Council started to implement the sanctions in Article 8 of the Statute of the Council of Europe, on the grounds that Russia’s attacks created serious human rights violations. Firstly, Russia’s representation rights in the Council of Europe were suspended. However, since this sanction did not deter Russia from the attacks, the Committe of Ministers of the Council decided to expel Russia from the Council of Europe membership based on the Statu of the Council of Europe. The expulsion from the Council, which was applied for the first time in the history of the Council of Europe, caused some theoretical problems that enhanced to practical ones as well. Furthermore, it raised questions regarding how this sanction will affect Russia, and those affected by Russia’s violations. The aim of this study is to clarify the consequences of expulsion from the Council in the light of current developments, Council of Europe resolutions and Russia’s attitude towards the Council, especially in terms of conventions within the Council of Europe and human rights law.

2022 yılının Şubat ayında Rusya’nın Ukrayna’ya karşı başlattığı silahlı saldırılar, uluslararası mecrada birçok farklı alanda tartışmalara konu edilmiştir. Yapılan saldırıların uluslararası hukuka ve uluslararası hukuktan kaynaklı yükümlülüklere aykırı olması, saldırılar esnasında ağır insan hakları ihlallerinin yaşanması saldırıların başladığı ilk günden itibaren Rusya’ya karşı tepki gösterilmesine neden olmuştur. Gerek bölgesel ve küresel düzeydeki uluslararası örgütler, gerekse ulusal düzeydeki topluluklar çeşitli şekillerde saldırıları kınamışlar ve Rusya’nın karşısında olduklarını belirtmişlerdir. Bununla birlikte saldırıları önlemeye yönelik birtakım tedbirler almaya başlamışlar ve Rusya’ya saldırıları sonlandırması yönünde çağrıda bulunmuşlardır. Ancak bu çağrılara rağmen saldırıların sonlanmaması söz konusu örgütleri harekete geçmeye teşvik etmiştir. Bu doğrultuda, temel hedeflerinden biri insan haklarını korumak olan Avrupa Konseyi de yapılan ağır insan hakkı ihlallerine karşı sessiz kalmamıştır. Konuyla ilgili bir dizi karar alan Avrupa Konseyi ilk olarak diyalog ve işbirliği yöntemleriyle Rusya’nın ihlallerinin önüne geçmek istemiştir. Ancak Rusya’nın saldırıları devam ettirme yönündeki iradesi, Avrupa Konseyini daha sert tepkiler vermeye zorlamıştır. Bu kapsamda Konsey, Rusya’nın gerçekleştirdiği saldırıların ağır insan hakları ihlali yarattığı gerekçesine dayanarak Avrupa Konseyi’nin kurucu belgesi olan Avrupa Konseyi Statüsü m.8’deki yaptırımları uygulamaya başlamıştır. Madde 8’de yer alan yaptırımları uygulama kararı almakla yetkili olan Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesi, ilk olarak Rusya’nın Avrupa Konseyindeki temsil haklarını askıya almıştır. Ancak bu yaptırımın Rusya’yı eylemlerimden alıkoymaması üzerine, insan hakları ihlallerine karşı Avrupa Konseyi bünyesinde alınabilecek en ağır yaptırım olarak sayılan konseyden çıkarma yaptırımını uygulamış ve Rusya’yı Avrupa Konseyi üyeliğinden çıkarmıştır. Avrupa Konseyi tarihinde ilk kez uygulanan konseyden çıkarma yaptırımı, ilk kez uygulanan bir yaptırım olması nedeniyle beraberinde teorikte ve uygulamada birtakım sorunlar getirmiştir. Yine bu yaptırımın Rusya üzerinde ve Rusya’nın ihlallerinden etkilenen kimseler üzerinde nasıl etkileri olacağı soru işaretleri yaratmıştır. Bu çalışmada hedeflenen; Rusya’nın Avrupa Konseyi üyeliğinden çıkarılmasının özellikle Avrupa Konseyi bünyesindeki sözleşmeler ve insan hakları hukuku bakımından sonuçlarını Avrupa Konseyi kararları, Rusya’nın Konseye karşı takınmış olduğu tavır ve güncel gelişmeler ışığında değerlendirerek ortaya koymaktır.