İlm-i Sakk ve Debbağ zade Numan Efendi (1224 1809)'nin Tuhfetü's-sükuk'ü


Creative Commons License

Sofuoğlu H.

DOKUZ EYLÜL ÜNİVERSİTESİ İLAHİYAT FAKÜLTESİ DERGİSİ, sa.35, ss.197-221, 2012 (Hakemli Dergi)

Özet

Bu makalenin amacı ilm-i sakk veya sakk-i şer'î hakkında bilgi vermek ve Debbağ-zâde Nu'mân Efendi'nin "Tuhfetü's-Sükûk adlı eserini tanıtmaktır. Sakk, mahkeme tutanağı örneği olarak tanımlanabilir. İlm-i Sakk veya Sakk-i Şer'i'ye gelince, bu fıkıh ilminin bir alt disiplinidir ki, mahkeme tutanaklarını ve kadıların diğer kurumlarla yazışmalarını içeren şer'iye sicili defterlerinin tutulmasından takip edilecek imlâ ve üslup kaidelerini gösterir. Bu açıdan mahkeme görevlilerinin belge düzenleme konusunda en büyük yardımcısıdır. Diğer taraftan ilk defa Kâdı defterleriyle karşılaşan araştırmacılar için "Şer'iye sicillerini okumaya giriş" niteliğinde müstesna kaynaklardır. Osmanlılarda birçok sakk mecmuası kaleme alınmıştır. Bu mecmualar arasında ilk matbu sakk mecmuası olma özelliğini taşıyan Debbağ-zâde Nu'mân Efendi'nin "Tuhfetü's-Sükûk adlı eseridir.