4. Uluslararası Akdeniz ve 3. Uluslararası 8. Ulusal Pediatri Hemşireliği Kongresi, Erzurum, Türkiye, 1 - 03 Haziran 2023, ss.12
Amaç: Bu çalışmanın amacı, kemoterapötik ilaçların çoklu kullanımı
nedeniyle gelişen oral mukozitin oluşmasının önlenmesi ve oluşan mukozitin iyileşmesinde
Anadolu propolisiyle yapılan ağız bakımının etkinliğinin belirlenmesidir.
Yöntem: Çalışma Tepecik Eğitim ve Araştırma Hastanesi’nde Mart 2022-
Mayıs 2023 tarihleri arasında Onkoloji Kliniği’nde yatmakta olan ve çalışmaya
alınma kriterlerine uyan 45 çocuk ile yürütülmüştür. Çocuklar üç gruba (kontrol
grubu-propolis çözücüsü grubu- BEEO-UP suda çözünen %15’lik Anadolu Propolisi
grubu) randomize edilerek ayrılmıştır. Kemoterapi kürünün 5. ve 10. günlerinde
çocukların oral mukozitleri DSÖ Oral Mukozit Değerlendirme Ölçeği ile
değerlendirilmiş ve gruplar arasında birbiri ile karşılaştırılmıştır (Clinical
Trials No:NCT05400031)
Bulgular: Çalışmanın 5. Gününde gruplar arasında oral mukozit oluşumu
açısından herhangi bir farklılık görülmemiştir (p=0.408). Çalışmanın 10.
Gününde yapılan değerlendirmede, gruplar arasında belirlenen farkın
istatistiksel olarak anlamlı olduğu görülmüştür (p=0.01). Yapılan ileri
analizde farklılığın kontrol grubundan kaynaklandığı belirlenmiştir (p=0.07).
Çözücü ve suda çözünen %15'lik Anadolu propolisi grubu arasındaki fark
istatistiksel olarak anlamlı olmamakla birlikte, propolis grubundaki çocukların
%73.3’ünün ve çözücü grubundaki çocukların %60’ının mukoziti olmadığı
görülmüştür. Çözücü grubunda yer alan çocukların %13.3’ünde Grade 2 mukozit
belirlenmiş olup, suda çözünen %15'lik Anadolu propolisi kullanılan gruptaki
çocukların hiçbirisinde Grade 2 mukozit görülmemiştir.
Sonuç: Yukarıda verilmiş olan bulgular ışığında; BEEO-UP suda
çözünen %15’lik Anadolu propolisinin kemoterapi tedavisi alan çocuklarda oral
mukozit oluşumunu önlemede olumlu etkisi olduğu görülmektedir. Anadolu
propolisinin oral mukozit iyileşmesi üzerinde etkinliğinin ispatlanabilmesi
için farklı örneklemler ile tekrarlanması ve benzer sonuçların elde edilip
edilmeyeceğinin araştırılması önerilmektedir.
Anahtar Kelimeler: Oral mukozit, propolis, yara iyileşmesi, hemşirelik, pediatri