Akademik Veri Yönetim Sistemi
2. Uluslararası Katılımlı İzmir Pediatri Kongresi, İzmir, Türkiye, 11 - 13 Eylül 2025, ss.106, (Özet Bildiri)
Giriş: Çocuklarda kazaya bağlı ölümlerin önemli bir nedeni boğulmalardır. Boğulmalar en sık 0-4 yaş arası ve adölesan
dönemde, yaz aylarında ve haftasonu görülmektedir. Boğulmalar sıklıkla ırmak, göl, kanal gibi tatlı sularda gerçekleşse de
havuz, deniz, evdeki dolu küvet ve kovalar da risk oluşturmaktadır. Boğulmaya yönelik birincil önlemler arasında
ebeveyn/bakıcı gözetimi en önemli faktördür. Bu çalışmada çocuk acil servisimize başvuran hasta ebeveynlerinin yüzme
güvenliği konusunda bilinç durumu ve davranış paterninin belirlenmesi ve yanlış algı/davranış şekillerine yönelik çözüm
önerilerinde bulunulması amaçlanmaktadır.
Materyal ve Metod: Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Acil Servisine başvuran hasta ebeveynlerine Ekim 2024-
Aralık 2024 tarihleri arasında yüz yüze anket uygulandı. Ebeveynleri okur-yazar olmayanlar, ankete katılmak istemeyenler,
boğulma sebebiyle başvuranlar, nörolojik hastalığı olanlar, bakıcısı veya anne-baba dışı akrabası tarafından getirilen hastalar
çalışmaya alınmadı. Anketimiz, ilk 9 soru ebeveyn ve aileye yönelik demografik veriler hakkında, kalan 16 soru çocuğun
yüzme alışkanlıkları ile ebeveynin yüzme güvenliği konusunda bilinç durumu ve davranış paterni hakkında olmak üzere,
toplam 25 sorudan oluşmaktadır.
Bulgular: Çalışmamıza 506 ebeveyn katıldı. Ebeveynlerin çoğu anne (%64.2) ve ortanca yaşları 38.0 (22-65 yaş) idi.
Ebeveynlerin büyük kısmı lise (%38.7) ve üniversite (%37.5) mezunuydu. %24.7’si (n=125) aylık gelirlerinin Aralık 2024’te
4 kişilik bir aile için belirtilen açlık sınırı olan 21000 TL’nin altında olduğunu beyan etti. %78.5’i (n=397) 1 veya 2 çocuk
sahibiydi. Ebeveynlerin %66.6’sının (n=337) yüzme bildiği, %43.3’ünün (n=219) daha önce ilkyardım eğitimi aldığı görüldü.
Ankete katılan ebeveynlerin hastaneye başvuran çocuklarının ortanca yaşı 8.0 (0-17 yaş), %52.4’ü erkekti. Katılımcıların
%51.4’ünün (n=260) ev çevresinde yüzme havuzu, göl/gölet, kanal veya deniz bulunduğu; %47.2’sinin (n=239) evinde ise
şişme havuz, banyo küveti veya jakuzi olduğu görüldü. Çocukların %22.1’i (n=112) yüzme dersi almaktayken, %39.9’u
(n=202) ebeveynleri tarafından iyi yüzücü olarak tanımlandı. Yüzme bilen ebeveynlerin çocuklarının yüzme becerileri anlamlı
şekilde yüksekti (p<0.001). Çocukların %6.1’inin (n=31) daha önce boğulma tehlikesi yaşadığı öğrenildi. Ebeveynler, boğulma
açısından çocuklarının %23.5’ini (n=119) çok riskli gördüğünü ve %84’ünün (n=425) ebeveyn gözetimsiz yüzmesini tehlikeli
bulduğunu belirtti; ancak çocukların sadece %46.2’sinin (n=234) kolluk/simit kullandığı, yüzdükleri yerlerin sadece
%41.8’inde (n=211) cankurtaran olduğu görüldü. %21.2’si ise (n=107) cankurtaran varlığına daha önce dikkat etmemişlerdi.
Katılımcıların %19.8’i (n=98) evde su dolu küvet bırakmaktaydı, evde şişme veya yüzme havuzu bulunanların sadece
%42.2’sinde (n=192) havuz bariyerliydi.
Sonuç: Çalışmamızda ebeveynlerin %84’ü çocuklarının gözetimsiz yüzmesini tehlikeli bulmaktayken; ebeveynlerin
kolluk/simit kullanımı, cankurtaran ve çocukların yüzme dersi alması gibi koruyucu önlemleri aynı oranda almadıkları görüldü.
Çocuklarda boğulma hakkında ebeveyn, bakıcı, öğretmen ve sağlık çalışanlarına eğitimler düzenlenerek ve gerekli denetimler
yapılarak, farkındalığın artması sağlanmalıdır.
Anahtar Kelimeler:boğulma, kaza, ebeveyn, farkındalık