Zeytinyağı üretimi atıklarının poliamid (6.6) boyamacılığında kullanım olanaklarının araştırılması

Creative Commons License

Avcı B. B., Erkan G.

JOURNAL OF THE FACULTY OF ENGINEERING AND ARCHITECTURE OF GAZI UNIVERSITY, cilt.39, sa.3, ss.1673-1692, 2024 (SCI-Expanded)

Özet

Bu çalışmada, zeytinyağı üretim atıklarından biri olan karasu ile %100 poliamid (6.6) kumaşın boyanabilirliği araştırılmıştır. Zeytinyağı üretim atıkları, filtrasyon yöntemiyle zeytinyağı atık suyu (karasu) ve pirina olmak üzere iki bileşene ayrılmıştır. Filtrasyondan sonra elde edilen karasu doğal boyarmadde kaynağı olarak kullanılmıştır. Boyamadan önce poliamid (6.6) kumaş ön ve birlikte mordanlama yöntemleri ile mordanlanmıştır. Çeşitli konsantrasyonlarda ve mordanlama sürelerinde mordanlama yapılmış ve mordan maddesi olarak alüminyum sülfat, demir(II)sülfat, tanik asit ve tartarik asit ile çalışılmıştır. Boyamada konvansiyonel yöntem kullanılmıştır. Tüm boyamalar 1:20 flotte oranında boyanmıştır. Boyamalarda boyarmadde olarak %100 karasu kullanılmıştır. Elde edilen boyamaların renk analizleri yapılmış, boyanmış kumaşların CIEL*a*b* ve K/S değerleri incelenmiştir. Boyanmış kumaşların HPLC-DAD analizleri de yapılmış ve zeytinyağı atık sularında bulunan renklendirici maddeler incelenmiştir. Ayrıca boyanmış kumaşların ışık haslığı, yıkama haslığı, yaş ve kuru sürtme haslığı, asidik ve alkali ter haslığı ve su lekesi haslığı incelenmiştir. 

In this study, the dyeability of 100% polyamide (6.6) fabric which was dyed with black water that is one of the olive oil production wastes was investigated. Olive oil production waste was divided into two components, namely olive oil wastewater (black water) and pomace by using filtration. The black water obtained after filtration was used as a natural dyestuff source. Before dyeing, the polyamide (6.6) fabric was mordanted by pre- and meta-mordanting methods. Mordanting was done at various concentrations and mordanting times and also worked with aluminium sulfate, iron(II)sulfate, tannic acid and tartaric acid as mordant agents. Conventional method was used in dyeing. All stainings were dyed in 1:20 liquor ratio. 100% black water was used as dyestuff in dyeing. Color analyzes of the obtained dyeings were made and CIEL*a*b* and K/S values of dyed fabrics were examined. HPLC-DAD analyzes of dyed fabrics were also carried out and the coloring agents in olive oil waste water were examined. In addition, light fastness, washing fastness, wet and dry rubbing fastness, acidic and alkaline perspiration fastness and water spotting fastness of dyed fabrics were investigated.