Endo-Perio Lezyonlarda 2017 Sınıflamasına Göre Yaklaşımlar ve Tedavi Stratejileri

Creative Commons License

Aslanlı E., Güneş D., Er Ö., Akcalı A.

32. Uluslararası Bilimsel Kongre ve Sergisi ve 1. Ege Bölgeleri Dişhekimleri Odaları Kongre ve Sergisi, İzmir, Türkiye, 20 - 23 Kasım 2025, ss.1, (Özet Bildiri)

  • Yayın Türü: Bildiri / Özet Bildiri
  • Basıldığı Şehir: İzmir
  • Basıldığı Ülke: Türkiye
  • Sayfa Sayıları: ss.1
  • Dokuz Eylül Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Endo-Perio Lezyonlarda 2017 Sınıflamasına Göre Yaklaşımlar ve Tedavi Stratejileri

Eda Aslanlı1, Doğan Güneş2, Özgür Er2, Aliye Akcalı1 

1 Dokuz Eylül Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesi Periodontoloji Anabilim Dalı

2 Dokuz Eylül Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesi Endodonti Anabilim Dalı

Amaç

Endo-perio lezyonlar (EPL), pulpal ve periodontal dokular arasında patolojik etkileşimler sonucu gelişen, tanı ve tedavisi multidisipliner yaklaşım gerektiren karmaşık klinik durumlardır. 2017 AAP/EFP sınıflamasına göre kök hasarı olmayan, periodontitisi bulunan 3. derece EPL’ler; ileri kemik kaybı, furkasyon tutulumu ve periodontal yıkımla karakterizedir. Cerrahisiz tedavi ilk basamak olarak önerilse de ileri ataşman kaybı olan vakalarda ek cerrahi yaklaşımlar gerekebilir. Bu çalışmada, Periapikal İndeks (PAİ) Skoru 5 olan, kök hasarı olmayan, periodontitisi bulunan 3. derece EPL’ye sahip hastalarda tedavi yaklaşımlarının klinik ve radyografik iyileşme üzerindeki etkilerinin retrospektif olarak değerlendirilmesi amaçlanmıştır.

Gereç ve Yöntem

Kök hasarı olmayan, periodontitisi bulunan şüpheli/umutsuz prognoza sahip 3. derece EPL’ye sahip altı hasta (sekiz EPL’li diş) dahil edilmiştir. Tüm olgularda başlangıç PAI skoru 5 olarak kaydedilmiştir. Endodontik tedaviyle birlikte dört hastaya profesyonel mekanik plak temizliği (PMPT), iki hastaya PMPT ve cerrahi periodontal tedavi (bir hastaya flep cerrahisi, bir hastaya kök amputasyonu) uygulanmıştır. Hastalar tedavi sonrası minimum 6 ay süreyle takip edilmiştir. Sondalanan cep derinliği (SCD), klinik ataşman seviyesi (KAS), mobilite, gingival inflamasyon ve fistül varlığını içeren klinik periodontal parametreler ve PAİ skoru değerlendirilmiştir.

Bulgular

Hastalarda periodontal ve endodontik klinik parametrelerde iyileşme gözlenmiştir. Tedavi öncesinde dişlerde ortalama SCD 6,79 ± 2,79 ve KAS 8,27 ± 3,35 mm iken, tedavi sonrasında bu değerler SCD 3,79 ± 1,79 ve KAS 7 ± 2,38 mm olarak ölçülmüştür. Mobilite ise, tedavi öncesinde iki diş sınıf 3, iki diş sınıf 2 ve dört diş sınıf 1 mobiliteye sahipken; tedavi sonrası, bu dişlerden ikisi sınıf 2, üçü sınıf 1 ve kalan üçü 0. dereceye gerilemiştir. Flep cerrahisi uygulanan vakada radyografik kemik dolumu gözlenmiştir.

Sonuç

Derece 3 endo-perio lezyonlarda tedavi planı, lezyonun yaygınlığına ve kök morfolojisine göre bireyselleştirilmelidir. Cerrahisiz yaklaşımlar erken dönemde etkili olsa da ileri ataşman kaybı varlığında kök ampütasyonunu içeren cerrahi yaklaşımlar periodontal stabilite ve kemik dolumu sağlayabilir.

Anahtar kelimeler; Endo-perio lezyon; Periapikal indeks; Cerrahisiz periodontal tedavi

Approaches and Treatment Strategies for Endo-Perio Lesions According to the 2017 Classification

Eda Aslanlı1, Doğan Güneş2, Özgür Er2, Aliye Akcalı1 

1 Dokuz Eylul University, Faculty of Dentistry , Department of Periodontology

2 Dokuz Eylul University, Faculty of Dentistry , Department of Endodontics

 

Aim

Endo-perio lesions (EPLs) are complex conditions resulting from pathological interactions between pulpal and periodontal tissues, requiring a multidisciplinary approach for diagnosis and effective treatment. According to the 2017 AAP/EFP classification, Grade 3 EPLs without root damage but with periodontitis are characterized by advanced bone loss, furcation involvement, and severe periodontal destruction. Although non-surgical therapy is recommended as the first-line treatment, additional surgical interventions may be necessary for cases with severe attachment loss. This study aimed to retrospectively evaluate the effects of different treatment approaches on clinical and radiographic healing in patients with Grade 3 EPLs (PAI score 5) without root damage.

Materials and Methods

Six patients (eight teeth) diagnosed with Grade 3 EPLs, periodontitis, and no root damage, and presenting with questionable or hopeless prognosis, were included. All cases had an initial Periapical Index (PAI) score of 5. Four patients received endodontic therapy combined with Professional Mechanical Plaque Removal (PMPR), while the remaining two received PMPR and surgical periodontal treatment (one flap surgery, one root amputation). Patients were followed for at least six months. Clinical parameters—including probing depth (PD), clinical attachment level (CAL), mobility, gingival inflammation, and fistula presence—along with radiographic PAI scores, were assessed.

Results

Improvements were observed in both periodontal and endodontic clinical parameters. Mean PD decreased from 6.79±2.79 mm to 3.79±1.79 mm, and CAL from 8.27±3.35 mm to 7±2.38 mm post-treatment. Mobility decreased overall, with two teeth showing class 2, three class 1, and three class 0 mobility post-treatment. Furthermore, radiographic bone fill was observed in the flap surgery case.

Conclusion

In Grade 3 EPLs, treatment planning should be individualized according to lesion extent and root morphology. While non-surgical approaches can provide short-term improvement, surgical interventions, such as root amputation, may enhance periodontal stability and radiographic bone regeneration in cases with advanced attachment loss.

 

Keywords: Endo-perio lesion; Periapical index; Non-surgical periodontal treatment