Akademik Veri Yönetim Sistemi
IES’23 International Engineering Symposium, İzmir, Türkiye, 15 - 17 Kasım 2023, ss.36-37
Üniversite ders zaman çizelgeleme problemi, üniversitelerdeki hemen hemen tüm akademik
bölümlerin her dönem öncesi karşılaştığı taktiksel seviyede temel bir problemdir. Son yıllarda ise
Yüksek Öğretime ilişkin kalite güvence kapsamında, çeşitli eğitim programı değerlendirme
kuruluşlarının belirlediği standartları karşılamak, yetenek tabanlı ders programlarının
hazırlanması ihtiyacını beraberinde getirmiştir. Özellikle, akademik birimlerin tanımladığı
program çıktılarının tüm öğrencilere kazandırılabilmesi için bu çıktılarla ilişkilendirilen ve her
ders için öğretim üyeleri tarafından tanımlanan öğrenim kazanımları dikkate alınarak, temel
teknik yeteneklerin belirlenmesi ve bu yeteneklerin ders programında optimal dağıtımını
sağlayan etkin ve efektif ders programlarının hazırlanması gerekmektedir. Bu araştırma
motivasyonuna dayanarak bu çalışmada, yeni bir yetenek tabanlı ders programı hazırlama
yaklaşımı bilimsel yazında ilk defa ele alınarak; problemin çözümü için çok amaçlı, doğrusal
olmayan bir karışık tamsayılı eniyileme modeli geliştirilmiştir. Modelin doğruluğu ve geçerliliği,
D.E.Ü. Endüstri Mühendisliği Bölümü’nün bahar yarıyılı eğitim-öğretim dönemine ait bir gerçek
hayat uygulaması üzerinde test edilmiştir. Uzlaşık programlama ve bulanık hedef programlama
tekniklerinden elde edilen uzlaşık ders programları, geçmiş yıllara ait mevcut ders programları
ile karşılaştırıldığında, birbiriyle çelişen çeşitli hedefler (Ders programı üzerinde optimal yetenek
dağıtımının sağlanması, öğrencilere maksimum sayıda ve çeşitte farklı temel yeteneklerin
kazandırılması, öğretim üyelerinin tercihleri doğrultusunda derslerin atandığı periyotlar
arasındaki toplam zamansal farkın en küçüklenerek beklenti/isteklerinin karşılanması, esnek
kısıtların ihlal edilmesi durumunda maruz kalınan ceza maliyeti) açısından önemli ölçüde
iyileştirmelerin sağlanabildiği ortaya konulmuştur.