HASTANELERDE YATAN HASTA MALİYETİNİ ETKİLEYEN FAKTÖRLER


Yüksel İ.

SAĞLIK YÖNETİMİ GÜNCEL KONULAR ÜZERİNE AKADEMİK DEĞERLENDİRMELER, Doç. Dr. İnci ERDOĞAN TARAKÇI / Dr. Öğr. Üyesi Burhanettin UYSAL, Editör, EFE AKADEMİ YAYINLARI, İstanbul, ss.1-160, 2022

  • Yayın Türü: Kitapta Bölüm / Araştırma Kitabı
  • Basım Tarihi: 2022
  • Yayınevi: EFE AKADEMİ YAYINLARI
  • Basıldığı Şehir: İstanbul
  • Sayfa Sayıları: ss.1-160
  • Editörler: Doç. Dr. İnci ERDOĞAN TARAKÇI / Dr. Öğr. Üyesi Burhanettin UYSAL, Editör
  • Dokuz Eylül Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Sağlık sektörü alanında son yıllarda rekabetin ve girdi fiyatlarının artması ile birlikte hasta maliyetlerinde önemli artışlar yaşanmaktadır. Bu yüzden, hastane yönetimleri tarafından maliyet artışlarının kontrol altına alınabilmesi için mali analizlerin yapılması gerekmektedir. Mali analiz sürecinde ise, hasta maliyetlerini etkileyen faktörlerin belirlenmesi ve irdelenmesi oldukça önemlidir.

Sağlık hizmet sürecinde hasta maliyetlerini etkileyen çeşitli faktörler bulunmaktadır. Bunlar arasında, yaş, kapasite kullanım oranı, hastane büyüklüğü, hizmet kalitesi, tıbbi ürün giderleri, radyoloji vb. tetkik giderleri, fiyat değişkenlikleri, hizmet farklılıkları yer almaktadır (Yüksel, 2021).  Bu faktörler arasından hangisinin ne oranda etkilediği ise yapılan istatistiki analizler sonucunda belirlenebilmektedir. Böylece, hastane yönetimlerine mali analizlerde odaklanmaları gereken noktalar konusunda fikir verilebilmektedir.

Hastaneler büyük hacimlerde sağlık hizmeti üreten ve sağlık sisteminde baskın olan kuruluşlardır. Özellikle, hastanelerin sağlık harcamaları incelendiğinde büyük oranının yatan hasta hizmetleri olduğu görünmektedir. OECD ülke ortalamasında hastanelerde harcamaların %65’i yatan hastalar, %23’ü ayaktan hastalar için yapılmaktadır (OECD, 2019). Bu oran, hastane maliyet analizlerinde yatan sağlık hizmetlerinin ne kadar önemli olduğunun bir göstergesidir.

Bu bağlamda, bu araştırma yatan hasta maliyetlerini etkileyen faktörlerin belirlenmesine yönelik bir kamu hastanesinin beş cerrahi bölümünde (genel cerrahi, göz, ortopedi, kalp damar, üroloji)  yapılmıştır. Araştırmada, öncelikle, hastanenin ilgili birimlerinden veriler elde edilmiştir.  Bu veriler ile, hasta maliyetini etkileyen faktörlerin belirlenmesi için istatistiki analizler yapılmış ve çıkan bulgular detaylı olarak değerlendirilmiştir. Araştırma sonucunda, yaş ve cinsiyet faktörünün hasta maliyeti ile ilişkisi olmadığı; özellikle, tıbbi malzeme ve ilaç giderlerinin önemli derecede etkilediği görülmüştür.