Akademik Veri Yönetim Sistemi
Uluslararası Ege Bölgesi Aile Hekimliği Kongresi- IARCOFAM, İzmir, Türkiye, 2 - 04 Mayıs 2025, ss.123-124, (Özet Bildiri)
DEPREMZEDELERDE ALGILANAN SOSYAL
DESTEK İLE POSTTRAVMATİK STRES BOZUKLUĞU ARASINDAKİ İLİŞKİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ
Şeyma DELİBAŞ, Eda ORHAN, Vildan
MEVSİM
Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp
Fakültesi Aile Hekimliği Anabilim Dalı, İzmir
GİRİŞ: Deprem, aniden ve beklenmedik bir
şekilde meydana gelen doğal bir olaydır. Türkiye, depremler konusunda dünyanın en aktif
bölgelerinden biridir. Nüfusun büyük çoğunluğu (%98) deprem riski altında
yaşamaktadır. Özellikle büyük depremlerden sonra toplumda psikiyatrik
hastalıkların yaygınlığında artış olduğu birçok çalışmada gösterilmiştir. Afet
sonrası yapılan tarama çalışmalarında en yüksek oranda görülen ruhsal hastalık
TTSB olarak tespit edilmiştir. TSSB, travmatik olaylara maruz kalmanın ardından
ortaya çıkan yaygın, ciddi ve karmaşık bir ruhsal bozukluktur. Literatürde
bildirilen TSSB prevalansı oranlarında %11,7 - %86,7 arasında değişen geniş bir
farklılık olması, sosyodemografik değişkenler gibi birçok çeşitli faktörlere bağlıdır.
Deprem
can ve mal kayıpları, yaşam
değişikleri, bulunulan coğrafyanın terkedilmesi gibi sosyal hayatı ciddi
boyutta etkileyen sonuçlara sebep olur, tüm bu riskler düşünüldüğünde,
depremzedeler sosyal destek arayışı içinde olabilirler. Algılanan sosyal
desteğin yeterli olması, ruhsal ve fiziksel sağlığın korunmasında etkilidir.
Ülkemizde 6 Şubat Kahramanmaraş
Pazarcık merkezli deprem sonrası yaklaşık 10 ili kapsayan bölgede ciddi can-
mal kayıpları yaşanmış, depremzedeler bulundukları bölgeden başka şehirlere göç
etmek durumunda kalmıştır. Geçici yerleşkelerde kalan depremzedelerdeki ruhsal
hastalık gelişimi açısından riskli olan grubun sahip oldukları değişkenler
dikkatle incelenip o gruba yönelik psikiyatrik hizmetlerin geliştirilmesi
önemlidir.
Bu
çalışmanın amacı, depremzedelerde algılanan sosyal destek durumu ile TSSB arasındaki
ilişkiyi saptamak.
YÖNTEM: Çalışma kesitsel analitik
araştırmadır. Çalışma evreni, Dokuz Eylül Üniversitesi Eğitim ASM’lerine sağlık
hizmeti almak için başvuran 18 yaş üzeri olan depremzedeleri kapsamaktadır.
%95 güven aralığı, %5 hata payı ve % 20 prevalans ile örneklem sayısı 246
olarak hesaplanmıştır. Katılımcılara yüz yüze görüşme yöntemi ile
sosyodemografik veri formu, Klinisyen Tarafından Uygulanan Travma Sonrası Stres
Bozukluğu Ölçeği (CAPS), Çok Boyutlu Algılanan Sosyal Destek Ölçeği
kullanılacaktır. Verilerin analizinde SPSS programı kullanılacaktır. Verilerin
değerlendirilmesinde tanımlayıcı analizler, ki-kare, t-testi ve regresyon
analizi kullanılacaktır.
BULGULAR: Bağımsız değişkenler; sosyo-demografik
veriler, algılanan sosyal destek. Bağımlı
değişken; posttravmatik stres bozukluğu.
SONUÇ: Araştırma fikir aşamasındadır.
TARTIŞMA
SORUSU: 1.
Herhangi bir dışlama kriteri eklenebilir mi?
EVALUATION OF THE RELATIONSHIP BETWEEN PERCEIVED SOCIAL SUPPORT AND POST TRAUMATIC STRESS DISORDER AMONG EARTHQUAKE SURVIVORS Şeyma DELİBA޹, Eda ORHAN², Vildan MEVSİM¹ ¹Department of Family Medicine, Faculty of Medicine, Dokuz Eylül University, İzmir, Türkiye ²Mesudiye District State Hospital, Ordu, Türkiye Introduction: An earthquake is a natural event that occurs suddenly and unexpectedly. Turkey is among the most seismically active regions in the world, with approximately 98% of its population living under earthquake risk. Numerous studies have shown that the prevalence of psychiatric disorders increases significantly following major earthquakes. Among the psychiatric conditions observed after disasters, post-traumatic stress disorder (PTSD) has been identified as the most frequently encountered. PTSD is a common, severe, and complex mental disorder that arises after exposure to traumatic events. The wide variation in the reported prevalence of PTSD in the literature (ranging from 11.7% to 86.7%) is attributed to multiple factors, including sociodemographic variables. Earthquakes often result in significant loss of life and property, lifestyle changes, and forced displacement, all of which profoundly impact social life. Considering these risks, earthquake survivors may seek social support. Adequate perceived social support plays a crucial role in maintaining both mental and physical health. Following the Kahramanmaraş-Pazarcık centered earthquake on February 6, which affected approximately ten provinces in Turkey, there were substantial casualties and damage. Many survivors were forced to migrate to other cities. Identifying the variables associated with psychological vulnerability among those residing in temporary settlements is essential for developing targeted psychiatric services for at-risk groups. The aim of this study is to investigate the relationship between perceived social support and PTSD among earthquake survivors. Method: This is a cross-sectional analytical study. The study population includes earthquake survivors aged 18 and above who applied for healthcare services at the Dokuz Eylül University Training Family Health Centers. Based on a 95% confidence interval, 5% margin of error, and 80% power, the required sample size was determined as 246. Data will be collected through face-to-face interviews using a sociodemographic data form, the Clinician-Administered PTSD Scale (CAPS), and the Multidimensional Scale of Perceived Social Support. Data analysis will be performed using the SPSS software. Descriptive statistics, chi-square tests, t-tests, and regression analysis will be utilized in the evaluation. Findings: Independent variables: sociodemographic data and perceived social support.Dependent variable: post traumatic stress disorder. Conclusion: The study is currently in the conceptual phase. Keywords: Post-Traumatic Stress Disorder, Perceived Social Support, Earthquake Survivors