Akademik Veri Yönetim Sistemi
59. Ulusal Psikiyatri Kongresi, Ankara, Türkiye, 18 - 22 Ekim 2023, cilt.34, ss.58, (Özet Bildiri)
GİRİŞ ve AMAÇ: Bu çalışmanın amacı, bilişsel esneklik ile bilişsel duygu düzenleme stratejileri ve psikolojik sağlamlık ilişkisini sağlıklı genç yetişkin örneklem üzerinde araştırmaktır. YÖNTEM: Çalışma örneklemi, herhangi bir psikiyatrik veya nörolojik bozukluğu olmayan, bilişsel işlevlerini etkileyebilecek ilaç kullanmayan, en az lise mezunu, 20-45 yaş arası 80 gönüllüden oluşmuştur. Katılımcıları seçerken dışlama kriterlerini sağlayabilmek için SCL-90 kullanılmıştır. Katılımcıların kullandıkları duygu düzenleme stratejilerini ve psikolojik sağlamlık düzeylerini belirlemek için Bilişsel Duygu Düzenleme ve Connor-Davidson Sağlamlık Ölçekleri kullanılırken; bilişsel esneklik performansını değerlendirmek için görev değiştirme paradigmaları kullanılmıştır. (Etik kurul sayı: 90705970-050.99-111516). BULGULAR: 80 katılımcının %58,8’i kadın ve %41,3’ü erkektir. Katılımcıların yaş ortalaması incelendiğinde, kadınlar için 29,34 yıl (SS=6,61) ve erkekler için 28,78 yıl (SS=6,32) olduğu görülmüştür. Bilişsel esneklik ve psikolojik dayanıklılık arasındaki ilişkide pozitif yeniden odaklanmanın aracı rolü incelendiğinde (B=-0,01, SE=0,006, %95 GA [-0,02, -0,00]), pozitif yeniden odaklanmanın aracı rolünün istatistiksel olarak anlamlı olduğu görülmüştür. Tüm modelin anlamlı olduğu ve varyansın %16’sını açıkladığı saptanmıştır (R2=.16 F (2, 78) =7,81, p<0,01). Bilişsel esneklik ve psikolojik dayanıklılık arasındaki ilişkide planlamaya yeniden odaklanmanın duygu düzenlemedeki aracı rolü incelendiğinde (B=-0,18, SE=0,009, %95 GA [-0,03, -0,00]), planlamaya yeniden odaklanmanın aracı rolünün istatistiksel olarak anlamlı olduğu saptanmıştır. Tüm modelin anlamlı olduğu ve varyansın %27’sini açıkladığı görülmüştür (R2=,27 F (2, 78) =14,59, p<0,01). TARTIŞMA ve SONUÇ: Aracılık analizi, pozitif yeniden odaklanma ve planlamaya yeniden odaklanmanın bilişsel esneklik ve psikolojik dayanıklılık arasındaki ilişkide ayrı ayrı tam aracı rolü olduğunu ortaya koymuştur. Bireyler bilişsel olarak ne kadar esnek olurlarsa daha adaptif duygu düzenleme stratejileri kullanma eğilimindedirler. Bu özellik onların olumsuz olaylarla daha etkili bir şekilde başa çıkabilir hale getirmekte, psikolojik sağlamlılıklarını güçlendirmektedir. Planlamaya yeniden odaklanma ve pozitif yeniden odaklanma sorun odaklı stratejilerdir ve sorun çözmenin önemli bileşenleridir. Psikolojik sağlamlığa katkı sağlayan problemi farklı boyutlarıyla ele alma ve farklı perspektiflere dönüştürmede, bilişsel esneklik kritik gözükmektedir.