Yaratıcı Sınıfın Göç Eğilimlerinde Yaşam Kalitesinin Yeri: İstanbul’dan İzmir’e Yaratıcı Göç

Creative Commons License

Shah K. A., Gökçen Ş., Polat B.

Kent akademisi (Online), cilt.17, sa.1 - 2024, ss.22-42, 2023 (Hakemli Dergi)

  • Yayın Türü: Makale / Tam Makale
  • Cilt numarası: 17 Sayı: 1 - 2024
  • Basım Tarihi: 2023
  • Doi Numarası: 10.35674/kent.1388912
  • Dergi Adı: Kent akademisi (Online)
  • Derginin Tarandığı İndeksler: TR DİZİN (ULAKBİM)
  • Sayfa Sayıları: ss.22-42
  • Dokuz Eylül Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Yaratıcı sektör çalışanları bir kentin ekonomisinin büyümesinde önemli rol oynamaktadır ve yaratıcı sınıfın göçü, modern ekonomilerdeki ekonomik göçün önemli bir boyutudur. Üstün yetenekli insanlar diğer çalışanlara göre daha hareketlidir ve mekânsal tercihleri de diğer çalışanlara göre farklılık göstermektedir. Kentlerde yaratıcı sınıfın göç eğilimlerini etkileyen çok sayıda etken bulunmaktadır. Florida’nın (2002) belirttiği tolerans, yetenek ve teknoloji değişkenleri kentlerin çekiciliğini belirlemekte ve kentlerde yumuşak ve sert etkenler yaratıcı sınıfın yer seçim tercihlerinde etkili olabilmektedir. Daha iyi gelir ve yaşam standartlarının yanı sıra bir dizi faktör söz konusudur. Bu faktörleri bütünsel olarak içeren bir üst çerçeve olarak “Yaşam Kalitesi (Quality of Life – QoL)” yaratıcı sınıfın yer seçimlerinde önemli bir rol oynamaktadır. Aynı zamanda yaşam standartlarının yükselmesine katkı sağlamaları nedeniyle yaratıcı sınıf farklı kentlerden diğer yaratıcı profesyonellerin de ilgisini çeken çoğaltan etki ile bir mıknatıs ortamı yaratmaktadır. Yaratıcı sektörler açısından İstanbul, İzmir’e kıyasla daha büyük bir paya sahiptir. Ancak son dönemde yaratıcı profesyoneller İstanbul’dan İzmir’e göç etme eğilimindedir. Bu çalışmanın amacı, İstanbul’dan İzmir’e yaratıcı sınıfın göç eğilimlerini incelemek suretiyle kültür ve yaratıcı endüstriler açısından liderlik eden bir şehirdeki yaratıcı sınıfın hangi gerekçelerle kültür ekonomisi açısından daha geriden gelen bir kente göç ettiğini yaşam kalitesi parametreleri üzerinden çözümlemektir. İstanbul’dan İzmir’e yaratıcı sınıfın göç eğilimlerini yaşam kalitesi göstergeleri üzerinden inceleyerek Yaratıcı Göç Teorisi parametreleri ile yerel deneyimin (İstanbul’dan İzmir’e göç deneyiminin) örtüşüp örtüşmediği sorusunun cevabı aranmaktadır. Yapılan araştırma, İstanbul'dan İzmir'e yaratıcı göçün farklı nedenleri ve motivasyonları olduğunu göstermektedir. Bulgular, İstanbul’dan İzmir’e göç eden yaratıcı sınıfın göç nedenlerinin sosyal, çevresel, ekonomik ve fiziksel açıdan memnuniyet düzeyleri ve yaşam standartlarıyla ilişkili olduğunu göstermektedir. İzmir, Yaratıcı Sınıf Teorisi’ne ve Yaşam Kalitesi parametrelerine göre öne çıkan bir kent olmamasına rağmen, yaratıcı sınıf için çekim yaratmaktadır. İzmir, yaratıcı göç mıknatısı gibi işlev görmesiyle yaratıcı sınıf hareketliliğine asimetrik bir örnek teşkil etmektedir.

Creative industry workers play a significant role in the growth of urban economy and migration of the creative class (CC) is a major dimension of economic migration in modern economies. Highly talented individuals are more mobile than other workers, and their spatial preferences differ from those of other employees. Many factors influence the migration tendencies of the CC. tolerance, talent, and technology factors (Florida, 2002), determine the attractiveness of cities, and both soft and hard factors can influence locational preferences. Besides better income and living standards, various factors play a role. Quality of Life (QoL) is one of these factors and plays a significant role in locational preferences. This factor creates a magnet-like environment attracting other creative professionals from different cities. In terms of creative sectors, Istanbul holds a significant share. However, recent times display a rising trend of creative 1 Dokuz Eylül Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, shahkhurshid68@gmail.com, 0000-0001-8963-9377 2 Dokuz Eylül Üniversitesi Mimarlık Fakültesi, Şehir ve Bölge Planlama Bölümü, sebnem.gokcen@deu.edu.tr, 0000-0001-5790-0745 3 Corresponding Author: İzmir Kâtip Çelebi Üniversitesi, Rektörlük, bengi.polat@ikc.edu.tr, 0000-0002-5901-0591 Yaratıcı Sınıfın Göç Eğilimlerinde Yaşam Kalitesinin Yeri: İstanbul’dan İzmir’e Yaratıcı Göç Kent Akademisi | Kent Kültürü ve Yönetimi ISSN: 2146-9229 23 migration. This paper intends to analyze migration trends of the CC from Istanbul to Izmir, through the lens of QoL and decipher the reasons why the CC of a leading city in culture and creative industries, migrate to a lower-rank city in cultural economy. The study questions whether the Creative Migration Theory parameters fully explain the local experience (migration from İstanbul to Izmir) by way of investigating migration tendencies of the CC through the indicators of QoL. The research shows that creative migration to Izmir has different reasons and motivations. Findings indicate that the reasons for CC migration from Istanbul to Izmir are related to their satisfaction levels and living standards in terms of social, environmental, economic and physical aspects. Although Izmir does not stand out as an upper-rank city according to the CC Theory and the parameters QoL, it still attracts the CC. in its impact, Izmir constitutes an asymmetric example for mobility of the CC.