Özel Öğrenme Güçlüğü Olan Öğrencilerle Çalışan Öğretmenlerin Öz-Düzenleme Becerileri ile Bu Öğrencilerin Okuma Becerileri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi


Aydın A., Doğru S. S. Y.

Buca Eğitim Fakültesi Dergisi, sa.65, ss.3191-3213, 2025 (TRDizin) identifier

  • Yayın Türü: Makale / Tam Makale
  • Cilt numarası: Sayı: 65
  • Basım Tarihi: 2025
  • Doi Numarası: 10.53444/deubefd.1615924
  • Dergi Adı: Buca Eğitim Fakültesi Dergisi
  • Derginin Tarandığı İndeksler: TR DİZİN (ULAKBİM)
  • Sayfa Sayıları: ss.3191-3213
  • Dokuz Eylül Üniversitesi Adresli: Hayır

Özet

Bu çalışmanın temel amacı özel öğrenme güçlüğü yaşayan öğrencilerle çalışan öğretmenlerin öz- düzenleme becerileri ile özel öğrenme güçlüğü olan bu öğrencilerin okuduğunu anlama becerileri arasındaki ilişkinin incelenmesidir. Bu doğrultuda, çalışmada ilişkisel tarama modeli kullanmıştır. Araştırma evrenini, 2023-2024 eğitim-öğretim yılında Bursa’da öğrenim gören özel öğrenme güçlüğü tanısı almış öğrenciler ve bu öğrencilerle çalışan öğretmenlerden oluşmaktadır. Örneklem grubunu ise ölçüt örnekleme yöntemiyle belirlenmiş ve en az dört yıl bu öğrencilerle çalışan 203 öğretmen ve 4. Sınıf seviyesinde öğrenim gören ve özel öğrenme güçlüğü olan 203 öğrenci oluşturmuştur. Öğretmenlerin öz- düzenleme becerilerini ölçmek için Brown vd. (1999) tarafından geliştirilmiş olan ve Aydın vd. (2013) tarafından Türkçeye uyarlanmış olan Öz-Düzenleme Ölçeği kullanılmıştır. Araştırmada öğrencilerin okuduğunu anlama becerilerini ölçmek için Yurdakal (2018) tarafından geliştirilen “Okuduğunu Anlamaya İlişkin Başarı Testi” kullanılmıştır. Verilerin analizinde bağımsız örneklem t-testi ve ANOVA yöntemleri kullanılmıştır. Ayrıca, öğretmenlerin öz-düzenleme becerileri ile öğrencilerin okuma becerileri arasındaki ilişkiyi belirlemek için Pearson korelasyon analizi yapılmıştır. Araştırma sonucunda öğretmenlerin öz- düzenleme becerileri orta düzeyde bulunmuştur. Öğretmenlerin öz-düzenleme becerileri cinsiyet ve kaynaştırma öğrenci sayısı değişkenleri açısından farklılaşmazken, görev yapılan ilçe öz-düzenleme konusundaki bilgi düzeyi değişkenleri açısından anlamlı olarak farklılaşmıştır. Özel öğrenme güçlüğü yaşayan öğrencilerin okuma becerileri orta düzeyde bulunmuştur. Öğrencilerin okuma becerilerinin öğretmenlerinin cinsiyeti ve öz-düzenleme konusundaki bilgi düzeylerine göre anlamlı olarak farklılaşmadığı; ancak öğretmenlerin görev yaptığı ilçe ve sınıfta bulunan kaynaştırma öğrenci sayısı değişkenlerine göre farklılık gösterdiği tespit edilmiştir. Son olarak, öğrencilerin okuma becerileri ile öğretmenlerin öz-düzenleme becerileri arasında düşük seviyeli, pozitif ve anlamlı bir ilişki bulunmuştur.
The main purpose of this study is to examine the relationship between the self-regulation skills (SRS) of teachers working with specific learning disabilities (SLD) and the reading comprehension skills of these students. To achieve this goal, the study employed correlatioanl research design. The research population consists of students diagnosed with specific learning disabilities studying in Bursa Province during the 2023–2024 academic year, and the teachers who work with them. The sample group was determined using the criterion sampling method and consisted of 203 teachers who have worked with those students for at least four years and 203 students with SLD studying at the 4th grade level. To measure the teachers' SRS, the “Self-Regulation Scale”, developed by Brown et al. (1999) and adapted to Turkish by Aydın et al. (2013), was utilized. The “Reading Comprehension Achievement Test”, developed by Yurdakal (2018), was employed to assess the students' reading comprehension skills. Data analysis was conducted using independent samples t-test and ANOVA methods. Additionally, Pearson correlation analysis was performed to determine the relationship between teachers' SRS and students' reading skills. The findings revealed that teachers' SRS were at a moderate level. While there were no significant differences in teachers' SRS based on gender and the number of inclusion students, significant differences were observed with respect to the district they worked in and their level of knowledge about SR. Similarly, the reading skills of students with SLD were also found to be at a moderate level. It was determined that students’ reading skills did not differ significantly based on their teachers' gender and SR knowledge; however, differences were observed depending on the district where the teachers worked and the number of inclusion students in the classroom. Finally, a low-level, positive and significant relationship was found between students' reading skills and teachers' SRS.